اگر شما یک توسعهدهنده هستید و قصد دارید کار با Git و Github را شروع کنید، این مقاله از راکت به شما کمک میکند. بعد از یک معرفی کوتاه درمورد Git و نحوه کار با آن، یاد میگیرید که چگونه روی یک پروژه Github کار کنید.
Git چیست؟
Git یک نرمافزار رایگان و متنباز است که توسط Linus Torvalds در سال 2005 توسعه یافته است. این ابزار، یک سیستم کنترل نسخه است که ابتدا برای اینکه چندین توسعهدهنده بتوانند روی Kernel لینوکس کار کنند، توسعه یافت.
سیستمهای کنترل نسخه زیادی وجود دارند ازجمله: CVS، SVN، Mercurial و سایر موارد؛ اما امروزه Git بهعنوان یک نرمافزار استاندارد برای کنترل نسخه بهشمار میرود.
کنترل نسخه
اگر تازه به دنیای توسعه وارد شدید، این لغات برای شما ناآشنا هستند؛ اما نگران نباشید پس از مطالعه این پاراگراف کوتاه معنی سیستم کنترل نسخه (VCS) را متوجه میشوید.
کنترل نسخه یک سیستم مدیریتی است که اصلاحاتی را که شما روی یک فایل یا مجموعهای از فایلها انجام دادهاید، درنظر میگیرد (مثل یک پروژه کدنویسی). با این سیستم، توسعهدهندگان میتوانند با همدیگر روی یک پروژه مشابه کار کنند.
یک سیستم شاخهای با کمک سیستم کنترل انجام میگیرد و این امکان را فراهم میکند که توسعهدهندگان هرکدام روی یک موضوع کار کنند (مثال: یک شاخه، یک وظیفه یا یک شاخه، یک توسعهدهنده) قبل از اینکه تمام تغییراتی که توسط همکاران ایجاد شده است روی شاخه اصلی اعمال شود.
تمام تغییراتی که توسط توسعهدهندگان اعمال میشود در یک محیط، ردیابی و ذخیره میشود که این برای ردیابی اصلاحاتی که توسط هر توسعهدهنده انجام میشود، مفید است.
در کجا میتوانیم git repository پیدا کنیم؟
اگر مایل به شروع کار با Git هستید، باید بدانید که کجا میتوانید مخزنتان را قرار دهید. پلتفرمهای میزبانی زیادی وجود دارند که میتوانید کدتان را بدون پرداخت هیچ هزینهای در آنجا ذخیره کنید. بعضی از گزینهها رایگان نیستند اما معمولاً به این گزینهها، بهجز در موارد خاص نیاز پیدا نمیکنید.
در اینجا سه تا از معروفترین سرویسهای میزبانی GitHub را مشاهده میکنید:
- GitHub: مایکروسافت مالک آن است و از سال 2008 عرضه شده است (تا اکتبر 2018، 31 میلیون کاربر داشته است).
- GitLab: GitLab Inc. مالک آن است و در سال 2011 عرضه شده است.
- BitBucket: Atlassian مالک آن است و در ژوئن 2008 عرضه شده است.
نکته: از دو راه میتوان به پلتفرمهای میزبانی، دسترسی پیدا کرد؛ ازطریق Cloud(میزبان آنلاین) یا نصب آن روی سرور خودتان (میزبان اختصاصی).
چرا بهعنوان یک توسعهدهنده باید از Git استفاده کرد؟
توسعهدهندگان سراسر دنیا باید از این ابزار استفاده کنند و در اینجا فهرستی از مزایای آن را مشاهده میکنید:
- نیازی به کپیکردن اضافی نیست، بعد از اینکه برنامه کاربردیتان را بروزرسانی کردید و یا ایراد آن را برطرف کردید، برای ذخیره آن بهصورت آنلاین فقط کافی است که دستور «push» را تایپ کنید.
- برای پاک کردن یا تجزیه کد تنها کافی است که یک دستور را تایپ کنید تا به نسخه اولیه کارتان برگردید و کارتان را ادامه دهید.
- میتوانید بدون نیاز به ایمیل کردن فایل فشرده کارتان، با دوستانتان کار کنید.
- اگر کاری را فراموش کردید، با یک دستور ساده میتوانید تمام تغییراتی را که اعمال کردهاید از آخرین باری که کارتان را ذخیره کردید، مشاهده کنید.
من در اینجا تنها به مزایای اصلی آن اشاره کردم. باور کنید که این، یک ابزار بسیار مهم است و برای مثال میتوانید خدماتی را برای کار با Git سازماندهی کنید و بهصورت خودکار کدتان را اجرا و تست کنید.
حالا بهتر است به نحوه کارکردن با Git و GitHub بپردازیم
حالا که با مفهوم Git و GitHub آشنا شدید، بهتر است به نحوه کار با آنها با مثالهای عملی بپردازیم.
بعدازاین تمرینات، شما میتوانید پروژهتان را بااستفاده از GitHub و تمام ویژگیهای پایهای Git بسازید و مدیریت کنید.
توجه داشته باشید که این مقاله با این فرض که شما تمام مطالب پایهای SHELL را میدانید، نوشته شده است؛ اگر اینطور نیست باید بگویم که ممکن است قسمتهایی از این مقاله برایتان مبهم و گیجکننده باشد.
مرحله اول: زمان شروع!
بهتر است کار را شروع کنیم.
قدم اول آنقدر پیچیده نیست؛ دو مرحله دارد: نصب Git و ساخت حساب کاربری GitHub.
الف) ساخت حساب کاربری Github
برای ایجاد حساب کاربری خودتان، باید به صفحه اصلی Github بروید و فرم ثبتنام را تکمیل کنید.
کار بیشتری لازم نیست و با انجام این کار اکنون شما یک عضو رسمی GitHub هستید!
ب) نصب Git
اکنون باید ابزار Git را روی کامپیوترتان نصب کنید. نرمافزارهای مختلفی برای Git وجود دارند اما بهتر است که برای شروع نسخه اصلی آن را نصب کنید. ما برای ارتباط با GitHub از command line استفاده خواهیم کرد.
همچنین شما میتوانید از نسخه گرافیکی گیت نیز استفاده کنید.
در ادامه نحوه نصب را برای شما توضیح خواهم داد.
برای Ubuntu:
ابتدا باید پکیجهایتان را بروزرسانی کنید:
$ sudo apt update
سپس با استفاده از دستور زیر گیت را نصب کنید:
$ sudo apt-get install git
بعد از اتمام نصب، شما میتوانید با دستور زیر version گیت نصب شده را مشاهده کنید:
$ git --version
برای MacOSX:
ابتدا باید آخرین نسخه Git برای نصب در Mac را دانلود کنید.
سپس باید دستورالعملهای آن را دنبال کنید.
درنهایت یک ترمینال را باز کنید و دستور زیر را تایپ کنید:
$ git --version
برای ویندوز:
ابتدا باید آخرین نسخه Git برای نصب در ویندوز را دانلود کنید.
سپس باید دستورالعملهای آن را دنبال کنید (میتوانید گزینههای دیفالت را رد کنید).
درنهایت یک command line باز کنید و دستور زیر را اجرا کنید:
$ git --version
برای تمام کاربران، یک مرحله دیگر برای نصب صحیح آن باقی مانده است! باید دستورات زیر را در ترمینالتان یا cmd اجرا کنید و از اطلاعات خودتان برای تنظیمات مربوط به نام کاربری و ایمیل برای ذخیره کارتان استفاده کنید:
$ git config --global user.name "Alireza Memarzade"
$ git config --global user.email "alireza.memarzade.atr@gmail.com"
مرحله دوم: اولین پروژه GitHub شما!
حالا باید به صفحه اصلی GitHub برگردید و روی آیکن «+» در نوار منو کلیک کنید.
با کلیک روی این دکمه یک منوی جدید ظاهر میشود که گزینهای به نام New repository در آن وجود دارد و باید روی آن کلیک کنید!
صفحه ساخت مخزن ظاهر میشود. یک اسم جالب برای اولین مخزنتان انتخاب کنید و قبل از آنکه روی دکمه «Create repository» کلیک کنید، یک تعریف کوتاه برای آن بنویسید.
بسیار خب! اکنون اولین مخزن GitHub شما ساخته شده است. اگر میخواهید تمام مخزنها را مشاهده کنید باید روی عکس پروفایل در نوار منو روی قسمت “Your repositories” کلیک کنید.
مرحله سوم: یک کاور مناسب
حالا باید اولین اصلاحات را روی مخزنتان اعمال کنید. نظرتان درمورد ایجاد یک کاور مناسب مثل یک متن خوشامدگویی چیست؟
الف) یک نسخه محلی از پروژه شما
اولین کار شما کپی گرفتن از مخزنتان در کامپیوترتان است. برای انجام این کار باید به آدرس “HTTPS” همان عکس زیر بروید.
سپس باید از ترمینالتان استفاده کنید (ازطریق دستورات shell) تا به جایی بروید که میخواهید دایرکتوری فایل کپیشده را در آنجا قرار دهید.(بهعنوانمثال میتوانید از فولدر “Documents” استفاده کنید). میتوانید متن زیر را وارد کنید:
$ git clone [HTTPS ADDRESS]
با تایپ این دستور، یک نسخه کپی محلی از مخزن میزبان در آدرس موردنظر ایجاد میشود.
اکنون مخزن در کامپیوتر شما هم موجود است. از طریق دستور زیر میتوانید به آن دسترسی پیدا کنید:
$ cd [NAME OF REPOSITORY]
نکته: بعد از انجام clone، Git یک مخزن روی کامپیوتر شما ایجاد میکند. اگر بخواهید میتوانید با رابط کاربری کامپیوتر به پروژهتان دسترسی پیدا کنید.
ب) ویرایش مخزن
اکنون میتوانید یک فایل با نام README.md در فولدرتان ایجاد کنید (ازطریق ترمینال یا رابط کاربری کامپیوترتان). جزئیات قابلذکر بیشتری برای این قسمت وجود ندارد. فولدرتان را باز کنید و یک فایل را بهعنوان یک فولدر استاندارد به آن اضافه کنید.
اگر میخواهید کار جالبی انجام دهید، این الگو را در فایل README.md کپی و پیست کنید.
من یک نمونه از این فایل README.md را در ادامه برای شما قرار دادهام و شما میتوانید از آن برای اولین مخزنتان استفاده کنید.
### My first repository is awesome!
I'm [PSEUDO/NAME] and here it's my first GitHub repository.
If you see this file on my project, it's because I'm learning Git.
My mood:
> [MOOD NAME]
My favorite color:
> [COLOR NAME]
Thank you so much for reading! ☺
ج) بهاشتراک گذاری کارمان!
بعد از ویرایش پروژهتان، باید آن را ذخیره کنید. این فرآیند، commit نام دارد.
برای انجام این کار باید به ترمینالتان برگردید. اگر آن را بستهاید، به فولدرتان برگردید.
زمانیکه میخواهید کارتان را ذخیره کنید باید ۴ مرحله زیر را انجام دهید. این مراحل “status”، “add”، “commit”و “push” نام دارند. من یک روش استاندارد برای شما آماده کردم که بتوانید هرزمانی که خواستید کارتان را ذخیره کنید.
نکته: تمام مراحل زیر باید انجام شوند.
- status: اولین کاری که باید انجام دهید بررسی فایلهایی است که اصلاح کردهاید. برای انجام این کار باید دستور زیر را تایپ کنید تا یک لیست از تغییرات ظاهر شود:
- add: به کمک لیست تغییرات میتوانید تمام فایلهایی که میخواهید آپلود کنید را با دستور زیر اضافه کنید:
$ git status
$ git add [FILENAME] [FILENAME] [...]
در این مورد، ما فایل README.md را اضافه کردیم چون میخواهیم این فایل را ذخیره کنیم.
$ git add README.md
نکته: اگر دوباره عبارت “git status” را تایپ کنید، عبارت “README.md” با رنگ سبز ظاهر میشود. این به آن معناست که این فایل را بهدرستی اضافه کردیم.
- commit: بعد از اینکه به انتخاب خودمان فایلها را اضافه کردیم، باید یک پیغام برای بیان کاری که انجام دادهایم، بنویسیم. این پیغام برای زمانی که بخواهیم در آینده تغییرات تاریخچه را بررسی کنیم، بسیار بهکار میآید.
$ git commit -m "Added README.md with good description in it."
- push: الآن میتوانید کارتان را به صورت آنلاین داشته باشید! با تایپ دستور زیر تمام کارهای شما بهصورت آنلاین در صفحه منابع شما نمایش داده خواهد شد.
$ git push origin master
با موفقیت این کار را انجام دادید! اگر به صفحه منبع خودتان در GitHub برگردید، میتوانید فایل README.md را با یک پیشنمایش زیبا از آن مشاهده کنید.
در ادامه یکسری دستورات پرکابرد دیگر را نیز به شما معرفی میکنم.
دستورات مناسب برای Git
در لیست زیر دستوراتی را مشاهده میکنید که برای انجام پروژههایتان به آنها نیاز پیدا میکنید.
- نمایش تاریخچه commit (تمام تغییرات اعمالشده در پروژه).
$ git log
- بازگشت تمام تغییرات از آخرین commit.
$ git checkout .
- بازگشت تمام تغییرات روی یک فایل خاص از آخرین commit.
$ git checkout [FILENAME]
- نمایش آخرین تغییرات روی یک فایل از آخرین commit.
$ git diff [FILENAME]
- حذف تمام فایلهای غیرضروری در پروژه.
$ git clean -dfx
- اضافه کردن تمام فایلها و ایجاد یک commit بهصورت همزمان.
$ git commit -am [MESSAGE]
قدم بعدی
من قصد دارم قسمت دوم این مقاله را هم بنویسم. حالا که با مفاهیم پایهای آشنا شدید، پروژههای مشترک با Git، نحوه ساخت شاخهها (branch)، ادغام کردن (merge) و سایر موارد را هم به شما معرفی میکنم.
کلام آخر
امیدوارم این مقاله و مثالهایش برای شما مفید بوده باشد. هر سؤال یا نظری دارید، میتوانید در قسمت نظرات همین مقاله بیان کنید.
دیدگاه و پرسش
در حال دریافت نظرات از سرور، لطفا منتظر بمانید
در حال دریافت نظرات از سرور، لطفا منتظر بمانید