۱۰ محیط دسکتاپ لینوکس

یکی از جنبه های مهیج لینوکس، برخلاف ویندوز و مک داشتن تعداد زیادی از محیط های دسکتاپ است. این ویژگی کاربران را قادر می سازد که بسته به علایق و کارهایی که انجام می‌دهند، یک محیط دسکتاپ مناسب را انتخاب کنند.

محیط دسکتاپ (رومیزی) -Desktop Environment- در واقع شبه دسکتاپی است که براساس کاربران و نرم افزارهایی که در لایه بالایی سیستم عامل اجرا می شوند، پیاده سازی شده است. همراه با هر کدام از این دسکتاپ‌ها محیطی با نام GUI یا Graphical User Interface -رابط کاربری گرافیکی- عرضه می شود.

در این مقاله قصد داریم تا شما را با ۱۰ محیط دسکتاپ معروف و مرسوم لینوکس، همراه با ویژگی های آنها معرفی کنیم. 

۱. GNOME3 Desktop

به احتمال زیاد GNOME محبوب‌ترین محیط دسکتاپ در میان کاربران به شمار می‌آید. از ویژگی‌های این محیط می‌توان به متن باز، رایگان و ساده بودن اشاره کرد. با این وجود این محیط یکی از قدرتمندترین محیط‌های دسکتاپ لینوکس است. کار با این محیط بسیار ساده است و همین دلیل باعث می‌شود کاربران مبتدی بتوانند با آن کار کنند.

در این محیط از گزینه‌ای به عنوان «activities» استفاده می‌شود. این گزینه برای دسترسی راحت کاربران به برخی از ابزارات لازم فراهم می‌شود. همچنین با استفاده از این گزینه می‌توانید از یک ابزار جستجو بهره بگیرید. GNOME 3 آخرین نسخه پایدار از این محیط است که همراه با خود ویژگی‌هایی از قبیل موارد زیر را به همراه دارد:

• استفاده از Metacity به عنوان مدیر پنجره پیشفرض
• استفاده از Nautilus به عنوان مدیر فایل پیشفرض
• پشتیبانی از هشدارهای مختلف توسط سیستم پیام‌رسان مناسب
• توانایی در خاموش/روشن کردن هشدارهای دسکتاپ 
• و…

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۲. KDE Plasma

KDE به عنوان یک محیط قدرتمند با توانایی شخصی سازی بالا شناخته می‌شود. استفاده از این محیط به شما این قابلیت را می‌دهد که دسترسی و کنترل کاملی روی تمام بخش‌های محیط دسکتاپ داشته باشید. 

آخرین نسخه از این دسکتاپ از سری Plasma نسخه ۵ آن است که با چندین بهبود و ویژگی جدید همراه بوده است. این نسخه نسبت به نسخه‌های قبلی، از طراحی تمیزتر و بهتری برخوردار است. 

این محیط توسط فریمورکی به نام QT ساخته شده است. چندین ویژگی جدیدی که در این محیط می‌توانیم ببینیم عبارت است از:

• استفاده از Dolphin به عنوان مدیر فایل پیشفرض
• استفاده از Kwin به عنوان مدیر پنجره
• استفاده از Shell (پوسته) همگرا
• بروزرسانی جنبه های گرافیکی، با کارایی بهتر
• لانچر مدرن
• بهبود محیط اعلان هشدار 
• بهبود پشتیبانی از صفحات با کیفیت بالا «high-DPI»
• و…

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۳. Cinnamon Desktop

Cinnamon در حقیقت مجموعه‌ای از چندین پروژه مختلف مانند Cinnamon، قسمتی از GNOME، پروژه های Cinnamon Screensaver، Cinnamon Desktop، Cinnamon Menu، Cinnamon Settings و چند نمونه دیگر است. 

محیط دسکتاپ Cinnamon در واقع بخشی از پروژه Gnome است که به صورت پیشفرض روی لینوکس مینت نصب است. در تلفیق ابزارهای بالا با همدیگر، محیط دسکتاپ Cinnamon شکل می‌گیرد. این محیط از ویژگی های زیر برخوردار است:

• مدیر نمایش MDM
• مدیر فایل Nemo
• مدیر پنجره Muffin
• مدیر نشست های Cinnamon
• مترجم Cinnamon
• ابزار Blueberry برای پیکربندی بلوتوث
• و…

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۴. محیط دسکتاپ MATE

MATE یکی از محیط های دسکتاپ جذاب و بصری است که از طریق پروژه GNOME 2 توسعه یافته است. این محیط را می‌توان در توزیع‌های مختلف لینوکس و سیستم عامل‌های دیگر شبه-یونیکس استفاده کرد. همراه با این محیط ابزارهای مفیدی مانند مدیر فایل Caja، متن ادیتور Pluma، مدیر ترمینال MATE terminal و‌… عرضه شده است.

اضافه بر این موارد، در توزیع مینت جدای از محیط Cinnamon بسیاری از اوقات شاهد این محیط نیز هستیم. 

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۵. Unity Desktop

Unity در حقیقت یک محیط گرافیکی مبتنی بر محیط دسکتاپ GNOME است. پروژه مربوط به این ابزار توسط Mark Shuttleworth و Canonical ساخته شد. این دو اسم همیشه با توزیع اوبونتو همراه بوده اند. شروع ساختن این ابزار به سال ۲۰۱۰ برمی‌گردد، هدف اصلی این پروژه ساختن محیط دسکتاپ مناسب و باشکوهی برای افرادی که از کامپیوتر‌های رومیزی و لپ‌تاپ استفاده می‌کردند، بود.

در واقعیت نمی‌توانیم Unity را یک محیط دسکتاپ مستقل بدانیم، اما می توانیم رابط کاربری بنامیم که از ادغام ابزارها و کتابخانه‌های محیط GNOME و تکنولوژی‌های مشابه آن تشکیل شده است. در لیست زیر می‌توان چندین ویژگی و اجزای Unity را مشاهده کنید:

• مدیر پنجره Compiz
• مدیر فایل Nautilus
• یک داشبورد سیستم
• Lens، ابزاری برای ارسال جستجوها به SCOPE
• SCOPE، ابزاری پیشرفته برای جستجو به صورت محلی و آنلاین
• Unity preview، ابزاری برای نشان دادن پیشنمایش ساده‌ای از نتایج جستجو
• نوار کناری برای نمایش اپلیکیشن ها
• استفاده از محیط ساده‌ای برای نمایش هشدار ها و اعلان های سیستم
• و…

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۶. XFCE Desktop

اگر به دنبال یک محیط دسکتاپ مدرن، متن باز، سبک و استفاده آسان می‌گردید، بهترین انتخاب برای شما محیط دسکتاپ XFCE است. این محیط ساده، سریع و دوست داشتنی است؛ در عین حال کمترین استفاده را از منابع سخت‌افزاری می‌کند. از این محیط می‌توان در توزیع‌های مختلف لینوکس و دیگر سیستم‌عامل های شبه-یونیکس استفاده شود.

این محیط همراه با ویژگی‌های زیر عرضه می شود:

• مدیر پنجره Xfwm
• مدیر فایل Thunar
• مدیر نشست های کاربری برای تعامل با Login، مدیریت انرژی و …
• مدیر دسکتاپ برای انجام تنظیمات مربوط به دسکتاپ
• مدیر اپلیکیشن
• دارای پلاگین های مختلف برای ارتقا ویژگی های محیط

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۷. LXQT Desktop

LXQt نیز از محیط های رایگان، متن باز، سبک، ساده و سریع برای توزیع های لینوکس و BSD به شمار می‌آید. این محیط آخرین نسخه از محیط دسکتاپ LXDE به حساب می‌آید. LXQT بیشتر برای کامپیوتر‌های ابری و یا کامپیوتر‌های قدیمی استفاده می‌شود، به این دلیل که کمترین استفاده را از CPU و RAM می‌برد.

در توزیع‌های Knoppiz و Lubuntu از LXQT به عنوان مدیر دسکتاپ اصلی استفاده می‌شود. برخی از ویژگی‌های مهم این محیط را می‌توانید در لیست زیر مشاهده کنید:

• مدیر فایل pcmanfm-qt
• مدیر نشست های lxsession
• شبیه ساز ترمینال lxterminal
• اجرا کننده سریع اپلیکیشن ها lxqt-runner
• پشتیبانی از چندین زبان جهانی
• رابط کاربری ساده و زیبا
• پشتیبانی از اجزای مورد نیاز برای ذخیره انرژی
• پشتیبانی از چندین شورتکات کیبورد منحصر به فرد

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

۸. Pantheon Desktop

Pantheon یک محیط ساده با طراحی خوب است که برای توزیع Elementary OS طراحی شده است. از این توزیع به عنوان یک توزیع شبیه به ویندوز و مک نام می برند.

این محیط یک تجربه کاربری مرتب و تمیز را به کاربر می‌دهد. در حقیقت این محیط همراه با توزیع المنتری برای افرادی که به تازگی از سیستم عامل ویندوز و مخصوصا مک به لینوکس مهاجرت کرده‌اند بسیار مناسب و کارا است.

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۹. Deepin Desktop

Deepin Desktop Environment یا به اختصار DDE یک محیط دسکتاپ ساده، باشکوه و کارا برای توزیع های لینوکس به حساب می‌آید. جدای از توزیع اصلی این دسکتاپ، می‌شود حضور Deepin را در توزیع‌های دیگری از جمله اوبونتو و منجارو نیز دید. این محیط به خوبی طراحی شده است و برای افراد تازه کار نیز بسیار کارآمد خواهد بود. برای کار با این محیط نیاز به انجام تنظیمات زیاد و پیچیده نیست. تمام کارها را می‌توانید با استفاده از پنل های کناری و داک پایین صفحه انجام دهید.

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

۱۰. Enlightenment Desktop

در حقیقت این محیط دسکتاپ در ابتدای امر به عنوان یک مدیر پنجره ساخته شد. اما بعدها با پیشرفتی که داشت تبدیل به یک محیط گرافیکی برای دسکتاپ، موبایل و تلویزیون شد. توسعه دهندگان این محیط برای آن کتابخانه‌های بسیاری نوشته‌اند و به لطف این کتابخانه‌ها Enlightenment به یک محیط دسکتاپ کامل تبدیل شده است. محیطی که دارای ویدیو پلیر،‌ Image Viewer، شبیه ساز ترمینال و… خود است.

برای مشاهده صفحه اصلی این محیط می توانید به این لینک مراجعه کنید.

محیط دسکتاپ لینوکس کمتر شناخته شده

محیط‌های دسکتاپ لینوکس متنوعی وجود دارند که برخی از آنها نسبت به دیگران کمتر شناخته شده‌اند. در اینجا به معرفی برخی از این محیط‌های دسکتاپ کمتر شناخته شده می‌پردازیم:

1. Budgie: محیط دسکتاپ Budgie با تمرکز بر سادگی و زیبایی طراحی شده است. این محیط توسط توسعه‌دهندگان Solus OS ساخته شده و بر پایه GNOME است.

2. Rox Desktop: این محیط دسکتاپ بر پایه ایده‌های مدیریت پنجره ROX-Filer استوار است. Rox Desktop برای سرعت و سهولت استفاده طراحی شده است و می‌تواند به عنوان یک محیط دسکتاپ سبک وزن استفاده شود.

3. Window Maker: این محیط دسکتاپ برگرفته از واسط کاربری NeXTSTEP است. Window Maker برای کاربرانی که به دنبال رابط کاربری سریع و سبک با ظاهری مینیمالیستی هستند، ایده‌آل است.

4. Fluxbox: فلاکس‌باکس یک مدیر پنجره سبک وزن برای X Window System است که از Blackbox 0.61.1 شاخه‌برداری شده. این محیط دسکتاپ برای سازماندهی ساده و کارایی بالا طراحی شده است.

5. IceWM: این محیط در واقع یک مدیر پنجره سبک وزن دیگر است که برای سرعت، سادگی، و قابلیت شخصی‌سازی طراحی شده. این محیط برای کاربرانی که منابع محدودی دارند یا به دنبال سادگی هستند، مناسب است.

6. JWM (Joe's Window Manager): محیط JVM یک مدیر پنجره سبک وزن است که با زبان برنامه‌نویسی C نوشته شده و از Xlib استفاده می‌کند. JWM معمولاً در توزیع‌های لینوکس سبک وزن مانند Puppy Linux استفاده می‌شود.

7. FVWM (F Virtual Window Manager): این مدیر پنجره قدیمی و پیکربندی‌پذیر برای X Window System امکان سفارشی‌سازی بالایی را به کاربر می‌دهد. FVWM می‌تواند تجربه‌ای شبیه به محیط‌های دسکتاپ مدرن ارائه دهد، با این حال، نیاز به پیکربندی دستی دارد.

8. Openbox: یک مدیر پنجره سبک وزن است که برای کارایی و قابلیت شخصی‌سازی طراحی شده. این محیط اغلب به عنوان پایه برای محیط‌های دسکتاپ سفارشی استفاده می‌شود.

مزایا استفاده از دسکتاپ لینوکس

استفاده از محیط دسکتاپ لینوکس مزایای متعددی دارد که می‌تواند برای انواع کاربران، از مبتدیان گرفته تا حرفه‌ای‌ها، جذاب باشد. در زیر برخی از این مزایا را بررسی می‌کنیم:

1. امنیت بالا: لینوکس به دلیل معماری و مدل امنیتی قوی‌اش شناخته شده است. این سیستم عامل کمتر از ویندوز یا مک‌او‌اس هدف حملات ویروسی و مالور قرار می‌گیرد، که این موضوع به کاربران اطمینان بیشتری می‌دهد.

2. رایگان و منبع باز: بسیاری از توزیع‌های لینوکس و نرم‌افزارهای موجود برای آن‌ها رایگان هستند. کاربران می‌توانند سیستم عامل و برنامه‌های مورد نیاز خود را بدون پرداخت هزینه نصب و استفاده کنند. همچنین، منبع باز بودن به معنای دسترسی به کدها و امکان سفارشی‌سازی آن‌ها است.

3. قابلیت شخصی‌سازی بالا: یکی از بزرگ‌ترین مزایای لینوکس، قابلیت شخصی‌سازی بالای آن است. کاربران می‌توانند تقریباً هر جزئی از محیط دسکتاپ را تغییر دهند، از تم‌ها و آیکون‌ها گرفته تا مدیر پنجره و محیط دسکتاپ.

4. پایداری و قابلیت اطمینان: لینوکس برای پایداری و کم‌باگ بودنش معروف است. سیستم‌های بر پایه لینوکس می‌توانند برای مدت‌ها بدون نیاز به ریبوت یا کاهش عملکرد اجرا شوند.

5. عملکرد سریع و سبک: لینوکس می‌تواند بر روی طیف گسترده‌ای از سخت‌افزارها، از کامپیوترهای قدیمی و کم‌قدرت گرفته تا سرورهای قدرتمند، با عملکرد خوبی اجرا شود. محیط‌های دسکتاپ سبک‌وزن مانند LXDE و Xfce برای سخت‌افزارهای با منابع محدود ایده‌آل هستند.

6. جامعه بزرگ و پشتیبانی: لینوکس از یک جامعه بزرگ و فعال از توسعه‌دهندگان و کاربران بهره می‌برد که منابع آموزشی زیادی را در اختیار دارند. انجمن‌ها، وبلاگ‌ها، و کانال‌های آموزشی زیادی وجود دارند که کمک می‌کنند کاربران در مسیر یادگیری و حل مشکلات پیش روی خود پیشرفت کنند.

7. گزینه‌های متعدد توزیع: لینوکس در توزیع‌های متعددی موجود است که هر کدام ویژگی‌ها و تمرکزهای خاص خود را دارند. این امکان را به کاربران می‌دهد تا توزیعی را انتخاب کنند که بهترین پاسخگوی نیازها و ترجیحات آن‌ها است.

8. مناسب برای توسعه‌دهندگان: لینوکس ابزارهای بسیاری را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی و ابزارهای توسعه به طور پیش‌فرض پشتیبانی می‌شوند یا به راحتی قابل نصب هستند.

9. مناسب برای حریم خصوصی و آزادی‌های دیجیتال: از آنجا که لینوکس منبع باز است، کاربران می‌توانند کدهای منبع را بررسی کنند تا اطمینان حاصل کنند نرم‌افزارها هیچ گونه بدافزار یا backdoor ندارند. این امر به حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها کمک می‌کند.

با توجه به این مزایا، لینوکس می‌تواند یک انتخاب عالی برای کاربرانی باشد که به دنبال یک سیستم عامل مطمئن، قابل شخصی‌سازی و رایگان هستند.

اگر از کاربران توزیع های لینوکس هستید، به ما بگویید که کدام یک از این محیط ها را استفاده می کنید و دلیل استفاده از آن را بگویید. اشتراک گذاری تجربه های خود از محیط دسکتاپ در لینوکس می تواند به دیگران برای انتخاب یک محیط مناسب کمک کند.