در این مقاله قصد داریم در مورد PHP و Node.js بحث کنیم، دو فناوری بک-اند محبوب برای توسعه برنامه‌های وب. همچنین تفاوت‌های کلیدی بین آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا به شما در انتخاب یک گزینه مناسب برای پروژه بعدیتان کمک کنیم.
اول از همه بیایید بررسی کنیم که این دو فناوری بک-اند دقیقا چه هستند و برای چه کارهایی استفاده می‌شوند.
PHP
PHP مخفف Hypertext Preprocessor است که در ابتدا با اصطلاح Personal Home Page شناخته می‌شد. این زبان توسط راسموس لردورف در سال 1994 ایجاد و معرفی گردید.
طبق مستندات رسمی PHP یک زبان برنامه‌نویسی همه منظوره و متن باز است که به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و به خصوص برای توسعه وب مناسب است و می‌تواند با HTML ترکیب شود.
این به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی سمت سرور (بک-اند) شناخته می‌شود، بنابراین کد نوشته شده در فایل PHP روی سرور اجرا می‌گردد. موتور PHP در سرور وب تمام کدهای نوشته شده با PHP را به HTML تبدیل می‌کند و صفحه وب حاصل شده تنها زمانی حاوی کد HTML می‌باشد که برای رندر در کلاینت به مرورگر کاربر ارسال می‌شود.
PHP بیشتر برای ساخت برنامه‌های تحت وب به کار گرفته می‌شود. به علاوه میتوانید از آن برای ایجاد طیف گسترده‌ای از برنامه‌های وب استفاده کنید که می‌تواند از یک وبلاگ شخصی تا برنامه‌های کامل در سطح سازمانی متغیر باشد.
از ابتدای تاسیس، PHP به طور مداوم به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی تکامل یافت و با آمدن هر نسخه جدید، قابلیت‌های کاربردی را اضافه کرده و ویژگی‌های موجود را برای بهبود عملکرد کلی بازنویسی کرده است. در حال حاضر آخرین نسخه پایدار PHP 7 است که پیشرفت‌های قابل توجهی نسبت به نسخه‌های قبلی خود به همراه دارد.
برای یادگیری این زبان محبوب میتوانید به این دوره رایگان و ارزشمند در راکت مراجعه کنید.
Node.js
Node.js در مقایسه با PHP یک فناوری نسبتا جدید در بازار است. تکنولوژی آن که در ابتدا توسط رایان دال در سال 2009 نوشته شد، به عنوان یک فناوری بک-اند مبتنی بر جاوااسکریپت شناخته می‌شود.
طبق مستندات رسمی Node.js یک محیط اجرای متن باز، کراس پلتفرم و بک-اند تحت جاوااسکریپت است که بر روی موتور V8 اجرا می‌شود و کد جاوااسکریپت را در خارج از مرورگر وب اجرا می‌کند.
اگر شما یک توسعه‌دهنده سنتی باشید، احتمالا از جاوااسکریپت به عنوان یک زبان سمت کلاینت برای انجام کارهایی مانند اعتبارسنجی فرم‌ها، فراخوانی‌های AJAX، دستکاری DOM و موارد مشابه استفاده کرده‌اید. با این حال Node به شما اجازه می‌دهد تا جاوااسکریپت را در سمت سرور اجرا نمایید و این امر فرصت‌های زیادی را برای بهره گیری از قدرت جاوااسکریپت به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی در اختیارتان قرار می‌دهد.
Node یک فناوری ناهمزمان است و ماهیتا از یک مدل مبتنی بر رویداد و non-blocking پیروی می‌نماید. چنین قابلیتی کار را برای برنامه‌های مالتی-تردینگ مانند سرورهای وب کارآمدتر می‌کند و زمان لودینگ سریع قابل توجهی را در پی دارد. همچنین این یکی از مهمترین تغییرات معماری در مقایسه با سایر زبان‌های برنامه‌نویسی بک-اندی است که کد را به طور همزمان اجرا می‌کنند.
از زمان تأسیس، Node به یکی از محبوب‌ترین فناوری‌های بک-اند تبدیل شده است. وقتی توسعه‌دهندگان با فریمورک‌های پیش فرض و کتابخانه‌هایی مانند React ، AngularJS ، Backbone.js و موارد مشابه کار می‌کنند، در اکثر موارد Node را به عنوان زبان بک-اند خود ترجیح می‌دهند. این کار باعث می‌شود قسمت‌های فرانت-اند و بک-اند برنامه با زبان‌های جداگانه کدنویسی شوند. به این ترتیب فرانت-اند و بک-اند حتی می‌توانند از ماژول‌ها و کتابخانه‌های یکسانی استفاده کنند. مشابه فناوری LAMP (Linux، Apache، MySQL و PHP) که برای ساختن وب سایت‌های PHP بسیار محبوب است، فناوری MEAN (MongoDB،Express ، AngularJS و Node.js) نیز وجود دارد که برای وب سایت‌های تحت Node استفاده می‌شود.
به منظور یادگیری فناوری Node.js میتوانید این دوره مفید را در راکت دنبال کنید.
در بخش بعدی چند تفاوت کلیدی بین Node.js و PHP را مورد بحث قرار می‌دهیم.
PHP در مقابل Node.js
در این بخش، PHP و Node.js را بر اساس پارامترهای مختلف مقایسه می‌کنیم.
1. همزمانی: Synchronous و Asynchronous
به طور کلی PHP از نظر ماهیتی همزمان است، به این معنی که کد را خط به خط اجرا می‌کند. هنگامی که کد PHP اجرا می‌شود، منتظر می‌ماند تا خط فعلی اجرا را به پایان برساند تا به خط بعدی منتقل شود. بنابراین هر درخواست دیگری را مسدود می‌کند.
از سوی دیگر Node.js طبیعتا ناهمزمان است، به این معنی که کد منتظر عملیات ورودی/خروجی برای تکمیل اجرای خود نیست. به منظور انجام عملیات کند مانند ورودی/خروجی یا واکشی داده‌ها از راه دور، Node از فراخوانی‌های بازگشتی، promiseها یا همگام سازی داخلی جاوااسکریپت مانند async و await استفاده می‌کند. این باعث می شود Node.js بسیار سریع باشد و سرور Node بتواند تعداد زیادی از ارتباط‌ها را مدیریت کند.
2. محیط اجرا: موتورZend و موتورV8
PHP بر روی موتور Zend اجرا می‌شود، این یک موتور برنامه‌نویسی متن باز است که کد PHP را تفسیر می‌کند.
Node.js یک محیط اجرای متن باز، کراس پلتفرم و بک-اند برای جاوااسکریپت است که بر روی موتور V8 گوگل اجرا می‌شود.
3. پکیج منجر: Composer و NPM
مدیریت پکیج یکی از موضوعات مبهم در PHP است که در طول سال‌ها مورد بحث بوده، به نحوی که هرگز یک پکیج منجر استاندارد وجود نداشته تا توسعه‌دهندگان بتوانند از آن برای نصب کتابخانه‌ها، فریمورک‌ها و کامپوننت‌های قابل استفاده مجدد استفاده کنند. PEAR یک پکیج منجر پرکاربرد برای PHP بود، اما اکنون می‌توان تصور کرد که منسوخ شده است. با این حال با وجود مواردی مانند PHP-FIG و Composer، جامعه PHP سرانجام به یک سیستم قابل اعتماد دست یافته است. اکنون می‌توان کامپوزر را یک پکیج منجر استاندارد برای PHP در نظر گرفت.
از سوی دیگر Node.js پکیج منجر NPM (Node Package Manager) را ارائه می‌دهد. استفاده از NPM برای مدیریت پکیج‌های Node در برنامه بسیار آسان است. در حقیقت NPM به یک استاندارد برای به اشتراک گذاری کامپوننت‌های قابل استفاده مجدد جاوااسکریپت تبدیل شده است.
4. فریمورک‌های پشتیبانی شده
از آنجایی که PHP بیش از دو دهه است که یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای ایجاد وب سایت‌های تعاملی به شمار می‌رود، جای تعجب نیست که شما میتوانید بسیاری از فریمورک‌ها و سیستم‌های مدیریت محتوای آماده را پیدا کنید که از آنها برای ساخت سریع و بدون زحمت برنامه‌ها و وب سایت‌ها استفاده می‌شود.
Laravel، CodeIgniter و Symfony چند نمونه از فریمورک‌های برتر PHP هستند که احتمالا لاراول امروزه محبوب‌ترین آنهاست. همچنین میتوانید CMS یا همان سیستم‌های مدیریت محتوای متن باز مانند وردپرس، دروپال و جوملا و همچنین سیستم‌های تجارت الکترونیک مانند Magento و WooCommerce را پیدا کنید که به شما امکان می‌دهند برنامه‌های وب را در کوتاه‌ترین زمان ایجاد و راه اندازی نمایید.
برای Node.js هم تعداد باورنکردنی کتابخانه و فریمورک وجود دارد. به طوری که اکوسیستم جاوااسکریپت به داشتن تعداد بی شمار فریمورک مشهور است. Express یکی از محبوب‌ترین فریمورک‌های Node است که تقریبا می‌تواند هر کاری را انجام دهد. Hapi در رویکرد خود مشابه Express عمل می‌کند، یعنی یک فریمورک انعطاف پذیر و همه کاره است اما دارای قابلیت‌های پیش فرض زیادی نیست.
Sails.js رویکرد متفاوتی دارد. ماهیت آن مانند Ruby on Rails است، بدین صورت که بسیاری از رفتارهای پیش فرض که ساخت برنامه MVC را آسان‌تر می‌کند، در خود دارد. Meteor هم مانند sails راه اندازی بک-اند MVC را ساده می‌کند. با این حال Meteor یک گام فراتر گذاشته و بسیاری از ویژگی‌های فرانت-اند را نیز ادغام کرده و از آن یک فریمورک فول-استک کامل ساخته است.
در نهایت Next.js یک فریمورک جدید است که به طور خاص برای کار با برنامه‌های ری‌اکت طراحی شده است. Next ایجاد یک برنامه ری‌اکت با رندرینگ در سمت سرور و بهینه سازی‌های دیگر را آسان می‌کند. NuxtJS هم مانند Next است، اما برای برنامه‌های Vue به کار می‌رود.
5. پایگاه داده
به طور سنتی PHP با سیستم‌های پایگاه داده رابطه‌ای (RDBMS) مانند MySQL ،PostgreSQL ، MSSQL و موارد مشابه سازگار است. در میان آنها MySQL محبوب‌ترین پایگاه داده برای ایجاد وب سایت‌های PHP است. همانطور که قبلا بحث کردیم، این بخشی از فناوری متن باز LAMP (Linux،Apache ، MySQL و PHP) است. با این اوصاف امکان استفاده از پایگاه داده‌های NoSQL مانند MongoDB با PHP نیز وجود دارد.
Node.js برای کار با پایگاه داده‌های NoSQL مانند MongoDB و CouchDB مناسب است. همچنین می‌تواند با پایگاه داده‌های SQL هم کار کند، اما اکثر توسعه‌دهندگان پایگاه داده NoSQL را هنگام کار با Node.js ترجیح می‌دهند. همچنین با پشتیبانی داخلی از JSON ، Node.js با پایگاه داده NoSQL بسیار خوب کار می‌کند. در این میان MongoDB رایج‌ترین انتخاب است (حرف M در فناوری MEAN).
6. عملکرد و کارایی
همانطور که قبل‌تر هم بحث کردیم، Node.js طبیعتا ناهمزمان است بنابراین در کارهایی با ارتباطات زیاد یا عملیات ورودی/خروجی وقت گیر و یا عملیات شبکه عملکرد بهتری دارد. با این حال مهم است که توجه داشته باشید Node.js به طور پیش فرض single-threaded است، به همین جهت وجود عملیات پردازش فشرده در یک درخواست، تمام ارتباطات سرور را تا زمان کامل شدن فرایند مسدود می‌کند.
برای پروژه بعدی کدام یک را باید انتخاب کرد؟
پس از بحث در مورد اصول PHP و Node.js و تفاوت‌های آنها یک سوال پیش می‌آید. برای پروژه بعدی خود چه چیزی را انتخاب کنیم؟ پاسخ این سوال چندان ساده نیست، زیرا واقعا به پارامترهای مختلفی بستگی دارد.
در طول سال‌های اخیر، مشاهده کرده‌ایم که PHP برای ایجاد طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها استفاده می‌شود، از یک وبلاگ شخصی گرفته تا برنامه‌های کامل در سطح سازمانی. به طور کلی ما از PHP برای ساخت برنامه‌هایی استفاده می‌کنیم که ارتباط چندانی با سرورهای دیگر ندارند و از فریمورک‌های جاوااسکریپت در سمت کلاینت استفاده نمی‌کنند. یکی از موارد اصلی که ممکن است استفاده از PHP را تعیین کند این است که می‌خواهید از CMS یا فریمورکی که با PHP ساخته شده است استفاده کنید یا نه، به عنوان مثال وردپرس یا لاراول.
از سوی دیگر Node.js برای ساخت برنامه‌هایی کاربرد دارد که با داده‌ها در زمان واقعی سروکار دارند و باید سریعتر و مقیاس پذیرتر باشند. مواردی مانند برنامه‌های چت، مشاهده آمار در لحظه و برنامه‌های حاوی لاگین به سیستم. به غیر از این، اگر در حال ساخت SPA (برنامه‌های تک صفحه‌ای) هستید که با سرور بسیار تعاملی هستند و اکثر داده‌های خود را از طریق APIها دریافت می‌کنند، Node.js باید اولین انتخاب شما باشد.
همچنین اگر می‌خواهید از فناوری‌های پیشرفته مانند React ، AngularJS یا Vue.js استفاده کنید، ترجیح بر این است که از Node.js در قسمت بک-اند بهره بگیرید. این می‌تواند واقعا مفید باشد که با یک فناوری هم در فرانت-اند و هم در بک-اند کار کنید. اکوسیستم جاوااسکریپت و Node به گونه‌ای تنظیم شده است که از یک زبان به صورت فول-استک پشتیبانی می‌کند.
بنابراین به شما بستگی دارد که الزامات برنامه خود را بررسی کرده و تصمیم بگیرید که آیا PHP مناسب‌تر است یا Node.
جمع‌بندی
PHP و Node.js دو فناوری بک-اند محبوب هستند که برای قدرت بخشیدن به بسیاری از برنامه‌های کاربردی در وب استفاده می‌شوند. در این مقاله، اصول آنها را به همراه تفاوت‌های کلیدی مورد بحث قرار دادیم. امیدوارم این مقاله بتواند به شما در تصمیم گیری بهتر برای انتخاب فناوری بک-اند پروژه بعدیتان کمک کند.
دیدگاه و پرسش
در حال دریافت نظرات از سرور، لطفا منتظر بمانید
در حال دریافت نظرات از سرور، لطفا منتظر بمانید