نکاتی برای یافتن جریان عملیات خلاقیت هایتان

دیروقت است و شما دارید به سختی روی پروژه ای کار می کنید. ساعت ها در یک چشم به هم زدن می گذرند. شما از صبح تا به حال هیچ چیزی نخورده اید و احساس گرسنگی نیز نمی کنید. تنها زمانی که حرکتی کرده اید برای پر کردن مجدد فنجان قهوه تان بوده و حتی در زمان انجام این کار هم باز فکرتان درگیر پروژه بوده است. حتی به فکرتان هم نمی خورد که به اندازه کافی از قهوه را مصرف کرده اید.

شما به سرعت سر انجام پروژه برمی گردید بدون آنکه هیچ اشتیاقی به آزادی و استراحت داشته باشید، ساعت از پنج در حال گذشتن است و به شش نزدیک می شود، اما شما احساس خستگی نمی کنید، برعکس شاید هم خیلی پر انرژی باشید. شما یک خلاق به تمام معنا هستید فقط شمایید و پروژه در نظرتان. تبریک می گویم شما جریان را پیدا کرده اید.

جریان چیست؟

به نظر آقای Mihály Csíkszentmihályi جریان، حالت ذهنی ویژه‌ای هنگام انجام یک کنش است که در آن یک کنشگر در زمان انجام یک کار در احساسی از تمرکز نیرو، پایبندی کامل به کار و خشنودی در فرایند انجام کار غوطه‌ور می‌شود. به سخن ساده‌تر، جریان وضعیتی است که کسی با گیرایی کامل به آنچه سرگرم انجام آن است، شناخته می‌شود. برای بیشتر فهمیدن این موضوع پیشنهاد می کنم فیلم زیر را از آقای  Mihály Csíkszentmihályi حتما مشاهده کنید.

جریان همچنین یک وضعیت بسیار گران بها برای زمانی است که وقتی دارید کار می کنید به سمت شما می آید. زمانی که فردی در چنین وضعیتی باشد می تواند کارهای زیادی بگیرد و آنها را انجام دهد، سریعتر از آنچه که دیگران توقعش را دارند. این درست زمانی است که سه اصل مهم با هم ترکیب می شوند تمرکز، انرژی و توانایی! شما نمی توانید این موارد را در بطری بیاندازید و یا آنها را بخرید. هیچ راه برای جورکردن جریان وجود ندارد، این اتفاق فقط زمانی می افتد که اتفاق می افتد! (it happens when it happens)

چگونه می شود یک جریان را ایجاد کرد

آیا می توان چنین کاری را کرد؟ بله، بعضی از اوقات شما می توانید این جریان را در زمان اجرای کارهای مورد علاقه تان بیابید. اما واقعا چه می شود اگر توانست خود را در یک جریان قرار داد؟ فکرش را بکنید که چه مقدار می توانست به شما کمک کند اگر می توانستید در یک کار از آن استفاده کنید و این جریان را وارد ذهن تان می کردید.

با وجود اینکه هیچ راه قطعی برای این کار وجود ندارد اما من می خواهم به چندین مورد اشاره بکنم که ممکن است بتواند شما را در این جریان قرار دهد و در این زمینه به شما کمک بکند.

۱. اطلاعات کار را در دست بگیر

معادله دو مجهوله ساده ای را در نظر بگیرید. اول از همه، دارید روی چه چیزی کار می کنید و  در نهایت هدف شما از انجام این کار چیست و چه خروجی از آن توقع دارید؟ شما باید بدانید که کاری را که قرار است انجام دهید آیا در حیطه توانایی های شما هست و آیا اصلا می توانید آن را انجام دهید.

این ها اطلاعات بسیار ساده ای بود که پیش از حتی شروع کردن به کار باید راجب به آن ها اطلاعاتی را کسب کنید. من اعتقاد دارم که اگر می خواهید همه چیز را بدانید پس شما می توانید: سوالات خود را بپرسید اگر این کار را نکنید سدی محکم را برای ساختن جریان تان ساخته اید.

۲. مزاحمت های بیرونی را حذف کنید

یکی از اصلی ترین برهم زنندگان جریان را می توان مزاحمت های بیرون دانست. بهترین کار را برای حذف این مزاحم ها انجام بدهید، برای مثال تلفن تان را خاموش کنید، جعبه ایمیل ها را ببندید و یا آیکن شبکه های اجتماعی را از جلوی چشم های خود مخفی نگه دارید. البته بعضی از مزاحمت ها می تواند بسیار سخت تر حذف شوند به خصوص اگر شما در یک اداره شلوغ مشغول به کار هستید. برای این کار اگر افرادی دور و برتان هستند برای جلوگیری از مزاحمت آنها شما ابتدا شروع به حرف زدن و پیشنهاد همکاری راجب به پروژه تان را بدهید «برای مثال ساکت بودن نیز می تواند به پیش برد پروژه تان کمک کند» این بهترین کار بجای بیهوده وقت تلف کردن با آنها سر حرف های الکی است.

اول از همه شما از آنها تقاضا کنید که چه چیزی می خواهند و سپس به آنها بگویید که می خواهید تا چند ساعت آینده تنها باشید. تلاش کنید تمام زمان های تقویم خود را از بین ببرید این گونه مردم با شما قرار از قبل هم آماده نمی کنند. هر کاری که می کنید سعی کنید که مزاحمت های بیرونی را از اطراف خود حذف کنید.

3. راحت باشید

درد داشتن و یا ناراحت بودن می تواند در تمرکز کردن شما اختلال شدیدی ایجاد کند. به عنوان مثال در نوشتن همین مقاله بنده بدلیل مریض بودن، سردرد داشتن و … تاخیر داشته ام و نتوانسته ام آن را در موعد مقرر تحویل دهم. درد داشتن می تواند در همه چیز تاثیر داشته باشد برای مثال وقتی که من بخواهم مقاله ای را بنویسیم و در شرایطی راحت نباشم، نوشتن آن متن برای من نه تنها بسیار سخت می شود بلکه من را با پروژه یا مقاله به صورت کامل درگیر نمی سازد و در نتیجه ممکن است غلط های املایی و گرامری زیادی را در مقاله داشته باشم. 

هرچیزی که باعث می شود شرایط راحتی داشته باشید، را در اختیار خود قرار دهید، اگر دوست دارید روی زمین بنشینید، اگر دوست دارید لباس گرم بپوشید و… این کار را انجام 

دهید. مهم اینست که شما راحت باشید.

۴. معده پر، ذهن پر

درست مانند درد و یا ناراحتی، گرسنگی و تشنگی نیز می تواند شما را از تمرکز حواس دور کند. همیشه قبل از کار کردن روی پروژه های تان غذاهای سالم و مقوی بخورید. غذاهایی که دارای امگا، چربی مفید و … مانند، تخم مرغ، ماهی، سبزی، میوه و… هستند می تواند مغز شما را انرژی ببخشند و در انجام کارها به شما کمک می کنند.

۵. آب بدن خود را تامین کنید

۷۸ درصد مغز ما از آب تشکیل شده است، این بدین معنی است که حتی یک ذره کم آبی می تواند تاثیر مخرب زیادی را روی کارایی و مغز ما داشته باشد. پس همیشه یادتان باشد که کنار کارتان از نوشیدنی هایی چون آب، آب پرتقال و … استفاده کنید. مواظب نوشیدنی های شیرین هم باشید مصرف زیاد آنها ممکن است مضر باشند.

۶. از منظره لذت ببر

سعی کنید محیط اطرافتان را تعاملی کنید، اگر کنترل محیط اطراف خود را در دست دارید سعی کنید دکوراسیون محیط را به طوری که خودتان دوست دارید تغییر دهید. این گونه می توانید محیط خسته کننده ای که موجب سردرگمی شما می شود را به یک مکان دلنشین و دلباز تغییر دهید. اگر هم اینقدر کنترل تغییر را ندارید سعی کنید با تمیز نگه داشتن محیط کاری خود و یا حتی با قرار دادن تصاویری که دوستشان دارید روی میز کاری خود تغییری ایجاد کنید.

۷. به موسیقی گوش دهید

سر و صداهای داخل اداره می تواند حواس شما را به کلی پرت کند، حتی سکوت خانه هم کمی مشوش کننده است. سعی کنید همیشه صدای آرامش بخش و حتی در حد یک نویز کوچک را همیشه در محیط کاریتان ایجاد کنید. اینگونه صدا ها می تواند شما را از صداهای مزاحم دور کند. موسیقی های کلاسیک می توانند تاثیر عمیقی روی تمرکز شما داشته باشند، طبق تحقیقات این گونه موسیقی روی کار کردن افراد و حواس جمعی تاثیر زیادی دارد.

۸. بوکشیدن به چیزهای معطر

شاید این آیتم خیلی به نظر تاثیر بخش به نظر نرسد، اما حس بویایی یکی از حس های قوی است. بویایی چیزهای معطر می تواند تاثیری مثبت را روی حس و حال ما ایجاد کند: به آن فکر کنید، بوییدن غذای خوشمزه ای می تواند حس گرسنگی را در شما ایجاد کند و شما را به خوردن مواد غذایی خوب اشتیاق بخشد، همین حالت برعکسش را نیز در نظر بگیرید بوییدن یک سطل زباله در کنار محل کارتان چقدر می تواند تهوع آور و بد باشد. پس بویایی می تواند تاثیری عمیق داشته باشد، اگر شما در خانه هستید می توانید با سوزاندن «بخار دادن» چیزهایی که بوی خوبی دارند، بوی اثر بخشی را به خانه ایجاد کنید. البته محیط اداره شاید کمی محدود تر باشد بخاطر آنکه بعضی از افراد به این بوها حساسیت دارند و نمی توانند آن را تحمل کنند، مشکلی نیست شما می توانید در چایی که می خورید چند شاخه قهوه بریزید و آن را بو کنید.

۹. کمی چیزهای بیشتر

شاید به فکر شما برسد که ما در ابتدای مقاله گفتیم ساختن جریان چیزی غیر کنترل شدنی است و این موارد صرفا می تواند یک راه برای در اختیار گرفتن این جریان باشد، هستند افرادی که نمی توانند با این شرایط خودشان را منطبق کنند اما باز  هم می توانند در این شرایط قرار بگیرند. برای مثال بعضی از افراد برای رشد خلاقیت خود و بیشتر کردن کارایی از نوشیدنی های الکی و … استفاده می کنند. چیزی که در این موارد وجود نداشت. با این حال باز هم می توان این نکته را قبول کرد. اما این چیزی مرسوم نیست و به مردم عامه منتهی نمی شود.

۱۰. انجام بده

ایجاد کردن وضعیتی برای ساختن جریان بدون انجام هیچ کاری معقول نیست. اگر شما نشسته اید و فقط مشغول درست کردن حالت خودتان هستید بدون آنکه هیچ کاری را در راه پیشبرد پروژه انجام داده باشید، قطعا این نمی تواند به شما کمکی بکند. اولویت شما انجام پروژه است. شروع کردن پروژه و توسعه جریان خود این کار می تواند یکی از راه های کمک به شکل گیری آن باشد. برای این کار تلاش کنید. هر وقت هم که خسته شدید، از کار دست بکشید و سعی کنید به آن آرامش و تمرکز ذهنی که می خواهید برسید. 

شاید دفعات اول این کار سخت باشد اما با گذر زمان این کار می تواند آسان تر شود و به شما در کارهایتان کمک کند. وقتی که با این ایده کارتان را شروع کردید متوجه خواهید شد که استراحت کردن و دست کشیدن از پروژه برای چند ثانیه هم می تواند عذاب آور باشد. تنها چیزی که شما متوجه می شوید گذر سریع زمان خواهد بود.

چالش های جریان

هیچوقت برای نرسیدن به این جریان حتی با کار کردن روی مواردی که در این مقاله ذکر شد، نگران و یا مایوس نباشید. اگر رسیدن به این حالت آنقدرها آسان بود مطمئنا هر کسی می خواست که این شرایط را داشته باشد. پس مطمئن باشید رسیدن به این حالت تنها مبتنی بر چند عمل ساده نخواهد بود. احساسات، خشونت، بی حوصلگی و… این ها چیزهای مهمی هستند که هر روزه ما با آنها رو در رو هستیم. این موارد می توانند روی تمرکز ما و ساختن جریان تاثیر مخرب زیادی قرار دهند.  قبول کنید که قبل از ساختن جریان باید حتما از این موارد دوری کنید و نگذارید که این موارد روی شما تاثیر بگذارند. 

حتی اگر شما فردی هستید که به سختی روی پروژه ها کار می کنید و متوجه گذر زمان هم نیستید، مواردی که گفته شد را رعایت کنید، این موارد می تواند به شرایط بهتر شما منجر شود. راحت باشید، تغذیه سالم، محیط کاری عالی و… . و در آخر باید بگویم که برای داشتن این جریان باید تمرین زیادی انجام دهید. این تمرینات می تواند یکی از کلیدهای موفقیت در زمینه ایجاد جریان باشد.

منبع