معرفی پنج سایت ساز استاتیک || Static Site Generator (مزایا و معایب)

بیشتر وبسایت‌ها و صفحاتی که ما در روز با آن‌ها برخورد می‌کنیم به صورت داینامیک ایجاد شده‌اند. منظور از داینامیک بودن این است که صفحات به صورت روزانه از طریق یک پنل مدیریتی بروزرسانی شده و تغییرات متناوبی در آن اتفاق می‌افتد. وجه مخالف این حالت صفحات و وبسایت‌هایی هستند که ما به آن‌ها Static Site یا Static Page می‌گوییم.

در صفحات ایستا یا Static Pages خبری از محتوا نگاری به صورت داینامیک نیست و اگر بخواهم بسیار واضح صحبت کنم چیزی جز HTML/CSS/JS در ساخت آن‌ها مداخله نمی‌کند. نه خبری از یک زبان برنامه نویسی بک-اند است و نه یک دیتابیس رابطه‌ای! مطمئنا همین الان از خودتان می‌پرسید که چنین وبسایتی به چه دردی می‌خورد! درست است که شما به شکل‌هایی از بیشتر تکنولوژي‌های روز بی بهره هستید اما وبسایت‌های ایستا نیز کاربرد و صد البت منفعت‌های خود را دارد.

وبسایت ایستا در یک تعریف کوچک یعنی سرعت بارگذاری و کارکرد بالا در یک صفحه وب که نیازمند محتوای تغییرپذیر نیست!

در این مقاله از وبسایت راکت قصد داریم شما را با چند مورد از ابزارهایی آشنا کنیم که در فرایند ساخت وبسایت استاتیک به ما می‌توانند کمک کنند و همچنین در ارتباط با مزایا و معایب این حالت از وبسایت‌ها صحبت خواهیم کرد.

منظور از سازنده وبسایت استاتیک چیست؟

اگر خیلی واضح بگویم شما در ابتدا کار هیچ نیازی به یک سازنده وبسایت استاتیک یا Static Site Generator ندارید. چرا که مفهوم وبسایت استاتیک دقیقا این است که شما به جای مدیریت کارها از طریق یک پنل ادمین برنامه نویسی شده با یک زبان برنامه نویسی سمت سرور، همه صفحات خود را با HTML/CSS ایجاد کنید تا سرعت بارگذاری و کارتان بیشتر شود. برای انجام چنین کاری هم استفاده از یک کد ادیتور کافی خواهد بود.

Screenshot of an HTML document as seen in a text editor.

اما سازنده‌های وبسایت استاتیک یک روش ساده‌تر برای انجام این کار را به شما ارائه می‌دهند. برای مثال شما برای افزودن یک مطلب جدید نیاز ندارید که وارد ادیتور خود شوید و تمام فایل HTML جدیدی را بسازید بلکه یک سازنده وبسایت استاتیک این کار را از طریق ورودی‌هایی که به آن‌ می‌دهید برای‌تان انجام می‌دهد. مجموعه‌ای از ابزارهایی که این سازنده‌های وبسایت استاتیک به شما ارائه می‌دهند عبارتند از:

پشتیبانی از زبان‌ مارک‌داون برای محتوا نویسی.
پشتیبانی از قابلیت‌های لازم برای طراحی قالب و لایه‌بندی محتوا.
پشتیبانی از نوع‌های مختلف محتوا مانند پست وبلاگی، برگه‌ها، گالری و... .
سازگاری با استانداردهای سئو.

با در نظر گرفتن این موارد باید بگویم که کار کردن با یک سازنده وبسایت استاتیک در صورتی که خودتان با توسعه وبسایت آشنایی نداشته و یا قدرت جستجو کردن ضعیفی داشته باشید سخت به نظر رسیده و ممکن است کمی چالش برانگیز باشد.

چرا از سازنده‌های ایستا وبسایت استفاده کنیم؟

شاید الان این پرسش را داشته باشید که چرا با وجود سیستم‌های مدیریت محتوا مانند وردپرس، نیاز داریم که از چنین ابزارهایی استفاده کنیم. در یک پاسخ کوتاه می‌توان گفت که کاربردهای متفاوت، ترجیحات شخصی و کارکرد بالا!

در گستره عظیمی از حالت‌ها، یک سازنده وبسایت استاتیک، وبسایتی را تولید می‌کند که سرعت بارگذاری بسیار بالاتری دارد و این موضوع نیز به دلیل حذف کردن ارتباط میان بک-اند و بانک اطلاعاتی و... است. در نهایت یک سازنده استاتیک وبسایت دقیقا با همان زبانی صحبت می‌کند که مرورگر آن را می‌خواهد، HTML.

برخی از افراد نیز به این دلیل ترجیح می‌دهند که از یک سازنده استاتیک استفاده کنند چرا که بسیار ویژگی‌های کمتر و ساده‌تری داشته و یک سیستم مدیریت محتوا مانند وردپرس برای‌شان بسیار امکانات زیادی دارد.

مطمئنا تمام وبسایت‌ها نباید از یک سازنده وبسایت استاتیک استفاده کنند چرا که این دسته از سازنده‌ها نیز در کاربردهای مختص به خودشان ایجاد شده‌اند:

وبلاگ‌های شخصی کوچک
صفحات مستندات
لندینگ پیج‌ها
صفحات نمونه کار
برگه معرفی محصول

برای همین است که اگر وبسایت شما به ارتباط میان دیتابیس نیاز دارد نباید از یک استاتیک وبسایت ژنراتور استفاده بکنید. برای مثال یک فروشگاه آنلاین که کاربران باید در آن ثبت نام بکنند قطعا نباید از یک Static Site Generator استفاده بکند.

معرفی ٥ سازنده وبسایت استاتیک یا Static Site Generator

حال که تا حدی با این دسته از ابزارها آشنا شدید بیایید سراغ نمونه‌های آن برویم هر چند ممکن است در بین این لیست برای برخی از شما نام‌های آشنایی پیدا شود اما به صورت کلی این پنج مورد جزو دسته‌ای هستند که بیشترین کاربرد را داشته و ۹۰ درصد سایت‌هایی که از Static Site Generator استفاده کرده‌اند یکی از این موارد را به کار گرفته‌اند.

گزینه اول: Jekyll

Jekyll جزو اولین موارد و البته محبوب‌ترین سایت ساز استاتیک است که به صورت متن باز وجود دارد. Github Pages اصلی‌ترین سرویسی‌ست که از این ابزار استفاده کرده و به کاربران نیز فضای رایگان برای میزبانی وبسایت‌ها را ارائه می‌دهد.

Jekyll بیشتر توسط افرادی استفاده می‌شود که قصد ساخت یک وبلاگ شخصی را دارند. در این ابزار شما می‌توانید به سادگی از Markdown استفاده کنید و همچنین از قابلیت‌های تمپلیتینگ بهره بگیرید. Jekyll با استفاده از زبان برنامه نویسی روبی نوشته شده است.

گزینه دوم: Hugo

The Hugo homepage with the headline

Hugo دیگر ابزار متن بازی است که هدف‌ش بسیار بیشتر و کلی تر از مورد پیش است. Hugo حاوی امکانات بیشتری بوده و سرعت انجام کارها در آن بسیار سریع‌ است. یکی از ویژگی های جذابی که در این ابزار وجود دارد LiveReload است که به شما این قابلیت را می‌دهد تا بتوانید با سرعت تغییراتی که اعمال می‌کنید را مشاهده کنید.

گزینه سوم: Gridsome

The Gridsome static site generator homepage with the headline "A Jamstack framework for Vue.js".

Gridsome یک چهارچوب قدرتمند است که با استفاده از فریمورک ویوجی‌اس و GraphQL ایجاد شده است. در این فریمورک جدای از امکانات اولیه، قابلیت‌های RESTful API نیز وجود دارد و همین موضوع باعث شده تا کمی داینامیک‌تر از بقیه ابزارها عمل کند.

درست است که این مورد یک سیستم مدیریت محتوا نیست اما می‌توان برخی از ویژگی هایی که در وردپرس وجود دارد را نیز در این فریمورک مشاهده کرده و از آن‌ها استفاده کنید. حتی از طریق برخی از ویژگی‌ها تا حدی می‌توانید به یک دیتابیس دسترسی داشته و از یک تکست ادیتور حرفه‌ای بهره بگیرید.

مشکلی که در این ابزار وجود دارد این است که برای مبتدیان ابدا توصیه نشده و شما برای استفاده از آن نیاز دارید تمام تکنولوژی‌های پایه این فریمورک را بدانید.

گزینه چهارم: Eleventy

Eleventy یکی از گزینه‌های نسبتا جدید در دنیای سایت سازهای ایستا است که با استفاده از نودجی‌اس و جاوا اسکریپت ایجاد شده است. این بدان معناست که برای استفاده از این ابزار نیاز است تا کمی در ارتباط با این دو تکنولوژی آگاهی داشته باشید.

اگر که با جاوا اسکریپت دوست باشید مطمئنا Eleventy به بهترین ابزاری که برای ساخت وبسایت ایستا از آن استفاده می‌کنید تبدیل خواهد شد. در این ابزار شما ابزارهای مناسب برای تمپلیتینگ و همچنین پشتیبانی از مارک داون را شاهد خواهید بود.

گزینه پنجم: Pelican

The Pelican static site generator blog page with the headline "Pelican Static Site Generator, Powered by Python".

Pelican ابزار کمتر شناخته شده ای است که از زبان برنامه نویسی پایتون قدرت می‌گیرد و در واقع یک سایت ساز پایه‌ای است که به شما کمک می‌کند تا با استفاده از reStructuredText و Markdown وبسایت‌های خود را ایجاد کنید.

این مورد برخلاف دو مورد قبلی بسیار ساده بوده و پیچیدگی‌های زیادی ندارد اما یکی از امکانات بسیار جذابی که باعث شده تا Pelican جذاب باشد قابلیت import داده از وردپرس به درون خود است. همچنین در این ابزار مجموعه‌ای پلاگین وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا امکانات آن را افزایش دهید.

در پایان

با معرفی و شناسایی برخی از سازنده‌های وبسایت استاتیک شما این قابلیت را پیدا خواهید کرد تا بتوانید در زمانی که به این دست از ابزارها نیاز داشتید بدانید که سراغ کدام یک از آن‌ها بروید. در این مقاله جدای از نام این وبسایت‌ها، ما وبسایت‌های‌شان را نیز برای‌تان لینک کردیم تا با مراجعه به مستندات و توضیحات مربوط به آن‌ها، شناخت دقیق تری از هر کدام پیدا کنید.