صفر تا صد توسعه دهنده وب و تبدیل شدن به یک حرفه ای در این حوزه

تعریف توسعه‌دهنده‌ی وب بودن بسیار آسان بوده چون حوزه‌ی کاری آن‌ها تنها مربوط به IT است. برای اینکه بتوانید کارهای یک توسعه‌دهنده‌ی وب را بهتر درک کنید، ابتدا باید با قلمروی توسعه‌ی وب آشنا شوید. این حرفه در مورد خلق راه‌حل‌هایی برای دنیای گسترده وب جهانی است. در این مقاله به بررسی صفر تا صد توسعه دهنده وب بپردازیم که یک موضوع جذاب و بروز برای علاقه مندان به حوزه وب و تکنولوژی به حساب می آید. 

این حرفه در مورد توسعه‌ی سایت‌ها، برنامه‌های مختلف وب و تمام مسائل مربوط به آن است. مثلاً منظورم برنامه نوشتن برای سرورهایی است که سایت یا برنامه با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند. توسعه‌دهندگان وب هنگام ساخت وبسایت‌ها از زبان‌های برنامه‌نویسی مناسب برای نوشتن کد منبع استفاده می‌کنند. آن‌ها سعی می‌کنند مطابق با خواسته های مشتری پیش بروند.

باید به این موضوع دقت داشته باشید که یک متخصص فقط طرح‌بندی انجام نمی‌دهد. او طرح را به زبانی قابل فهم برای مرورگر ترجمه می‌کند. یک متخصص در توسعه دادن به انواع الگوریتم‌ها، حلقه‌ها، آرایه‌ها و غیره نقش دارد. در دنیای توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها نیز همین اتفاقات رخ می‌دهد اما در آن به دفعات از زبان HTML استفاده نمی‌شود.

اگر می‌خواهیم بدانیم که یک توسعه‌دهنده‌ی وب چه کسی است، باید این حرفه را به دو قسمت تقسیم کنیم. با این کار خیلی راحت‌تر می‌توانیم مطالب مهم را درک کنیم اما قبل از انجام چنین کاری بیایید به صورت کلی با این مفهوم آشنا شویم:

توسعه دهنده وب چه کاری انجام می‌دهد؟

وقتی به عنوان یک توسعه دهنده وب مشغول به کار می‌شوید، یعنی کدهایی را می‌نویسید که به وبسایت دستور می‌دهد چه عملکردی داشته باشد. توسعه دهنده وب می‌تواند وظایف متعددی را بر عهده بگیرد. به عنوان مثال یک توسعه دهنده وب تنها کدنویسی مربوط به وبسایت را انجام نمی‌دهد؛ بلکه آن‌ها وبسایت را به گونه‌ای خاص می‌سازد تا کاربران نهایی و بازدیدکنندگان هنگام پیمایش و یا استفاده از وبسایت حداقل مشکل را داشته باشند.

به همین خاطر شما به عنوان یک توسعه دهنده وب می‌توانید با استفاده از مهارت‌های کدنویسی خود به طرح‌ها و ایده‌ها جان ببخشید. حال با این تعریف کلی بیایید به صورت جزئی به دو بخش مهم این فرایند نگاهی بیاندازیم.

توسعه‌دهنده Frontend

این افراد مسئول تمام چیزهایی هستند که کاربران نهایی خواهند دید. یک شخص متخصص در این زمینه وظیفه‌ی ساخت رابط، عناصر بصری مختلف، برنامه‌های کاربردی و یک طرح‌بندی را بر عهده دارد. هدف اصلی آن‌ها ساخت پروژه‌ای است که برای مشتریان آسان و قابل فهم باشد. این گروه از توسعه‌دهندگان از زبان‌هایی مثل JavaScript، CSS و HTML استفاده می‌کنند.

توسعه‌دهنده Back-End

 این افراد وظیفه‌ی کشف راه‌حل های مختلفی برای سرورها را بر عهده دارند و تکنولوژی‌های مربوط به سرور را خلق می‌کنند. اگر بخواهم به زبان ساده توضیح دهم، بخش backend می‌آید و درخواست‌های بخش frontend را پردازش می‌کند. سپس به کاربران نهایی همان چیزی را می‌دهد که درخواست کرده‌اند. نتیجه‌ی این پروسه همان چیزی است که در بخش frontend به کاربران نمایش داده می‌شود.

یک متخصص backend باید توانایی کار با زبان‌هایی مثل PHP، Perl، Java، Python و Ruby را داشته باشد. جدا از این زبان‌ها، او باید بتواند با فریمورک‌هایی همچون Kohana، MySQL، Codeigmiter و Yii نیز کار کند.

همانطور که خودتان هم دیدید، این دو بخش با یکدیگر تفاوت‌های کاملاً مشخصی دارند. به همین خاطر است که اکثر توسعه‌دهندگان معمولی سعی دارند تنها روی یک بخش تمرکز کنند. اما کسانی هم هستند که روی هر دو بخش تسلط دارند که ما به آن‌ها متخصصان Fullstack می‌گوییم. تقاضا برای جذب چنین افرادی در بازار بسیار بالاست و همیشه بیشترین دستمزد را نیز دریافت خواهند کرد.

آموزش‌های لازم برای تبدیل شدن به یک توسعه‌دهنده‌ی وب

آموزش آکادمیک

برای اینکه به یک توسعه‌دهنده‌ی وب تبدیل شوید، به تمرینات خاصی نیاز خواهید داشت. بعد از اینکه مدرک علمی خود را گرفتید، می‌توانید یک یا دو دوره‌ی مربوط به توسعه‌ی وب را بگذرانید.

دوره‌های کوتاه

دوره‌های کوتاه‌ِ چند ماهه یا حتی چند روزه‌ای نیز برای یاد گرفتن این حرفه وجود دارد. به طور کلی برای گذراندن آن دوره‌ها به هیچ پیش نیازی احتیاج ندارید و میزان مطالعه‌ی شما در نظر گرفته نمی‌شود. اگرچه به شما توصیه می‌کنم تا قبل از ورود به آن، با اصول اساسی کامپیوتر آشنا شوید. چون با این کار می‌توانید سریع‌تر درس‌ها را درک کنید.

تمرینات خودآموز

می‌توانید برای تبدیل شدن به یک توسعه‌دهنده‌ی وب از آموزش‌های مستقل نیز استفاده کنید. برای اینکه بتوانید به تنهایی مطالب ضروری را یاد بگیرید، باید کتاب‌های راهنما را خریداری یا دانلود کنید. اگر می‌خواهید به صورت خودآموز یاد بگیرید، باید خودتان را کنترل کنید. این مسیر مستلزم صبر و پشتکار فراوان است. برای مطالعه کردن برنامه‌ریزی کنید و همه چیز را به صورت پله پله یاد بگیرید. می‌توانید از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا به شما بفهماند که ابتدا باید چه موضوعاتی را برای یادگیری مد نظر قرار دهید.

ویژگی‌های لازم برای تبدیل شدن به یک توسعه‌دهنده‌ی وب

برای اینکه به عنوان یک توسعه‌دهنده وب به موفقیت برسید، نمی‌توانید تنها به کسب مهارت در ابزارهای برنامه‌نویسی و کدنویسی بسنده کنید. برای اینکه در این رشته موفق عمل کنید، به چندین توانایی خاص نیاز خواهید داشت.

مهارت‌های تحلیلی خوب

فرد توسعه‌دهنده باید با آنالیز کردن نیازهای مشتری بتواند همان سایتی را طراحی کند که مشتری به دنبالش است. گاهی اوقات مشتری هیچ سررشته‌ای از فناوری اطلاعات، تجارت یا بازاریابی ندارد. توسعه‌دهنده‌ی وب باید کارهای خودش را آنالیز کند تا بتواند بهترین نتیجه را به مشتری ارائه دهد. او همچنین باید در تشخیص خطاها و پی بردن به منبع باگ‌ها بهترین و سریعترین عملکرد را داشته باشد.

توانایی در کار گروهی

این موضوع برای توسعه‌دهندگانِ استخدام شده در یک شرکت بسیار اهمیت دارد. ظاهر و محتوای سایتی که آن‌ها طراحی می‌کنند، کاملاً به نیازهای خدمات موجود در شرکت بستگی دارد. به همین خاطر باید با یکدیگر همکاری سازنده‌ای داشته باشند و به نقش‌های یکدیگر در تیم احترام بگذارند. گاهی اوقات درک کردن ایده‌ها می‌تواند دشوار باشد، به همین دلیل باید نحوه‌ی درست بیان کردن تفکرات خود را بلد باشند. اگر مهلت تحویل سفارش نامعقول است، نباید عصبانی شوبد. در عوض باید با آرامش در کنار همکاران خود به پیشرفت بیشتر پروژه کمک کنید.

کنجکاوی و میل به یادگیری

حوزه‌ی IT دائماً در حال پیشرفت کردن است. به مرور زمان ابزارها، روش‌ها و حتی استانداردهای جدیدتری ظهور می‌کنند. به همین دلیل توسعه‌دهندگان وب باید همیشه کنجکاو باشند. یک توسعه‌دهنده‌ی خوب همیشه به دنبال یاد گرفتن چیزهای جدیدتر است. فقط با این کار می‌توانید رضایت مشتریان خود را جلب کنید. می‌توانید برای فهمیدن جدیدترین اطلاعات به وبلاگ‌ها و مجلات علمی مراجعه کنید.

یک انضباط کاری درست

یک توسعه‌دهنده‌ی وب باید در کارهای خود از نظم و انضباط خوبی برخوردار باشد تا بتواند به موقع پروژه‌ها را به مشتریان تحویل دهد. وقتی به عنوان فریلنسر مشغول به کار هستید، منظم بودن یک فاکتور اساسی به حساب خواهد آمد. توسعه‌دهندگان وب باید تمرکز بسیار خوبی روی برنامه‌نویسی داشته باشند تا از بروز اشتباهات تایپی جلوگیری کنند. پی بردن به چنین اشتباهی می‌تواند سخت باشد و پیشرفت کارهای شما را به تاخیر بیاندازد.

سازماندهی خوب و درست

برای اینکه پروژه‌های خودتان را درست به موقع تکمیل کنید، لازم نیست تا دیر وقت بیدار بمانید. باید زمان خودتان را مدیریت کنید. یک توسعه‌دهنده‌ی وب خوب می‌تواند برنامه‌ای درست و بهینه برای انجام صحیح وظایف خود ایجاد کند.

نباید در کدنویسی عجله کنید. یکی از مهمترین کارهای توسعه‌دهندگان، شناختن نیازهای مشتریان است. روش‌ها و ابزارهای بهینه برای طراحی وبسایت را مشخص کنید. قبل از اینکه کدنویسی را شروع کنید، برای خودتان یک برنامه‌ی کاری فوق‌العاده درست کنید.

چه فرصت‌هایی وجود دارد؟

اینترنت بخشی از زندگی روزمره‌ی تمام انسان‌هاست، به همین خاطر توسعه وب یکی از مشاغل پر رونق در دنیای امروز است. ما می‌توانیم از توسعه‌دهندگان وب در زمینه‌هایی مثل معماری، تجارت، روزنامه‌نگاری یا حتی شیمی استفاده کنیم. برای همین تقاضای جذب آن‌ها بسیار بالاست چون خدمات ارائه داده شده توسط یک شرکت را ارتقا می‌بخشند. بیایید به انواع قراردادهای احتمالی در دنیای توسعه‌ی وب نگاهی بیاندازیم.

در یک شرکت

توسعه‌دهندگان وب می‌توانند در شرکت‌ها یا سازمان‌ها استخدام شوند. در چنین شرایطی او معمولاً مسئول پروژه‌های داخلی است. معمولاً وقتی در یک شرکت به عنوان توسعه‌دهنده کار می‌کنید، از نزدیک با بخش فروش همکاری خواهید داشت. افرادی که در یک شرکت استخدام می‌شوند، می‌توانند وظایف خود را به طور مستقل یا تحت دستور مدیر انجام دهند.

در یک آژانس وب

توسعه‌دهندگان وب می‌توانند در آژانس‌های وب نیز مشغول به کار باشند. در چنین شرایطی او به دستور مدیر پروژه برای چندین مشتری وبسایت طراحی می‌کند. کار کردن در آژانس‌ها به خاطر تنوع پروژه می‌تواند جالب باشد بنابراین برای رسیدن به آن باید به چندین ابزار مسلط باشید. فشارهای ناشی از نزدیک شدن به زمان تحویل پروژه در آژانس‌ها نیز وجود دارد.

فریلنسینگ

امروزه خیلی از توسعه‌دهندگان وب، کار کردن به صورت فریلنس را انتخاب می‌کنند. شما به عنوان یک فریلسنر می‌توانید برنامه‌ی کاری انعطاف‌پذیرتری داشته باشید. حقوق فریلنسرها بالاست و آن‌ها حق انتخاب پروژه‌های دلخواه خود را دارند. برای اینکه در فریلنسری به موفقیت برسید، باید خودتان را کنترل کنید. معمولاً فریلنسرها در خانه کار می‌کنند و همین موضوع می‌تواند باعث تنبل شدن شما شود. بنابراین اراده داشته باشید و کارهای خود را به تعویق نندازید. یک موضوع بسیار جدی در این زمینه وجود دارد که باید از آن مطلع باشید؛ گاهی اوقات فریلنسرها تا ماه‌ها پیشنهاد کار دریافت نمی‌کنند.

حقوق یک توسعه‌دهنده‌ی وب چقدر است؟

درآمد یک توسعه‌دهنده‌ی وب می‌تواند بسته به زبان و ابزارهای مورد استفاده‌ی او متفاوت باشد. هر چه روی زبان‌ها و ابزارهای بیشتری تسلط داشته باشید، حقوق شما نیز به مراتب بالاتر خواهد رفت. داشتن تجربه هم می‌تواند روی میزان حقوق یک شخص تاثیرگذار باشد. به تصویر زیر نگاهی بیاندازید:

نکات کلی برای توسعه‌دهندگان وب

چه یک توسعه دهنده فرانت اند باشید و چه یک توسعه دهنده بک-اند، این‌ها نکاتی هستند که تمام توسعه‌دهندگان وب باید از آن‌ها مطلع باشند.

۱. همیشه بروز باشید: مسیری که شما به عنوان یک توسعه دهنده وب انتخاب کرده‌اید، چیزی است که به طور مرتب تغییر می‌کند. با دستیابی به تکنولوژی‌های جدید، وب نیز به طور خودکار بروز خواهد شد. برای همگام شدن با این تغییرات می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

مقالات و وبلاگ‌های نوشته شده توسط علاقه‌مندان به وب را در Smashing Magazine، FreeCodeCamp، Scotch.io و غیره مطالعه کنید.

به خبرنامه‌هایی مثل Mozilla، Pointer، JavaScript Weekly و غیره ملحق شوید.

ویدیوهایی را از سازندگان خلاق در Google Chrome Developer، Academind، LearnCode.academy و غیره مشاهده کنید.

۲. الهام بگیرید: الهام گرفتن را می‌توانیم مرهمی برای سوالات مبهم موجود در ذهنمان بدانیم. الهام گرفتن چیزی نیست که باید از آن واهمه داشته باشید، همه‌ی ما برای کدنویسی به یک ایده نیاز داریم. به همین خاطر می‌توانید به وبسایت‌های زیر مراجعه کنید:

- Awwwards

- CodePenBehance و Dribbble

- GitHub

۳. اصول کلی برنامه‌نویسی را یاد بگیرید: این اصول شامل بازبینی کد، همکاری با سایر توسعه‌دهندگان، اصلاح مجدد و نظر دادن در مورد کدهای شما، استفاده از روش‌های کد تمیز، حل مسئله و رفع اشکال و همچنین آزمایش کدهای نهایی است.

۴. یادگیری خود را یادداشت کنید: اگر می‌خواهید پیشرفت کنید، باید این کار را مرتباً انجام دهید. بعد از یاد گرفتن مسائل جدید بهتر است آن‌ها را بنویسید. حال این موارد می‌تواند شامل کار بر روی پروژه‌ای خاص یا صرفاً یادگیری یک کتابخانه جدید باشد. شما می‌توانید این کار را با روش‌های مختلفی مثل استفاده از رسانه‌های اجتماعی یا نوشتن مقاله‌ای ساده انجام دهید. هنگام یادگیری یک موضوع خاص، بهتر است دستاوردها و شکست‌های خود را مستند کرده و آموزش‌هایی را برای آن در آینده ایجاد کنید.

۵. محتوا خلق کنید: اگر می‌خواهید موضوعات خاصی را بدانید، نباید از خلاق بودن خجالت بکشید. می‌توانید یک کانال یوتیوب، خبرنامه، دوره‌های آموزشی و حتی کتاب الکترونیکی خاص خودتان را بنویسید. هنگام یادگیری سعی کنید از فرصت‌های ممکن برای درآمدزایی جانبی نیز استفاده کنید. این مسائل تنها برای کمک به جامعه‌ی توسعه‌دهندگان است.

۶. دیگران را راهنمایی کنید: شما توانایی تدریس یا راهنمایی کردن دیگران را دارید. حال این افراد می‌توانند همکار شما، یک دانشجوی ارشد و یا حتی شخصی از صنعتی متفاوت باشند. وقتی مردم سفر کدنویسی خود را آغاز می‌کنند، همیشه به دنبال یک مربی و نصیحت هستند. بنابراین شما می‌توانید به آن‌ها کمک کنید.

۷. در یک رویداد شرکت یا سخنرانی کنید: اگر عاشق ملاقات با مردم و اجتماعات هستید، توصیه می‌کنم در رویدادها، وبینارها یا کنفرانس‌های سراسر دنیا حضور پیدا کنید. می‌توانید به عنوان یک سخنران یا شرکت‌کننده در این مراسم‌ها حضور داشته باشید. این کار به شما دانش و اطلاعاتی مهم را از طرز فکر و ایده‌های مختلف در سراسر جهان خواهد داد.

۸. برنامه‌نویسی مشترک: در اینجا شما و دوست محبوبتان می‌توانید با هم بر روی یک پروژه کار کنید. وقتی شما برای کدهای خود نیاز به بازخورد دارید یا برای پروژه اصلی به دنبال ایده‌هایی جدید هستید، این کار می‌تواند بسیار موثر و کارآمد واقع شود. هر دوی شما دانش خود را به اشتراک می‌گذارید تا بتوانید نسخه بهتری از یک برنامه را ایجاد کنید.

۹. هرگز تسلیم نشوید: وقتی برای کدنویسی اطلاعات و لیست‌های زیادی را در دسترس داشته باشید، انجام این کار ممکن است گاهی اوقات طاقت‌فرسا شود. اما شما باید روی هدف خود متمرکز بمانید و تسلیم نشوید. استراحت کردن امری بسیار مهم است. نیازی نیست خودتان را دست کم گرفته یا کم ارزش بدانید.

۱۰. به دریافت بازخورد ادامه دهید: حتی اگر تجربه‌های بسیاری در زمینه توسعه وب داشته باشید، همچنان باید بدانید که در چه مناطقی شانس پیشرفت خواهید داشت. شما باید همیشه برای کارهای مربوط به کدنویسی یا پروژه‌های خود از بازخوردهای دیگران استفاده کنید.

نکاتی اختصاصا برای توسعه‌دهندگان فرانت اند

۱. یک خلاصه از طراحی داشته باشید: شما به عنوان یک توسعه دهنده فرانت اند با طراحان محصول یا طراحی UI یک وبسایت همکاری نزدیکی خواهید داشت. کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به شما ضرر نخواهد زد، زیرا از برخی از بهترین اقدامات لازم جهت ایجاد یک رابط زیبا در وب مطلع خواهید شد.

۲. هرگز اصول اساسی را رد نکنید: ۳ تکنولوژی الزامی در هسته وبسایتی که می‌سازید وجود خواهد داشت؛ این ۳ تکنولوژی همان HTML، CSS و JavaScript هستند. قبل از اینکه به کارهای خود ادامه دهید، باید این سه مورد را به خوبی بشناسید زیرا این‌ها جزو نیازهای اساسی هستند. شما می‌توانید در Mozilla Developer Network، FreeCodeCampe و W3Schools با این اصول بیشتر آشنا شوید.

۳. CSS را دست کم نگیرید! بیشتر مردم می‌گویند که CSS خیلی قدرتمند نیست، اما چیزهای زیادی برای یادگرفتن در مورد CSS وجود دارد. پس از گذراندن اصول پایه‌ای، می‌توانید به سراغ فریم‌ورک‌های CSS مانند Tailwind، Bootstrap یا Bulma بروید. حتی می‌توانید با اضافه کردن پیش پردازنده‌هایی مثل SASS و LESS روند کار خود را تقویت کنید.

۴. فریم‌ورک متناسب با نیازهای خود را انتخاب کنید: نیازی به جستجوی جدیدترین فریم‌ورک‌های حال حاضر نیست. فریم‌ورکی را انتخاب کنید که پروژه، شرکت و یا روند کار شما به آن نیاز دارد. ابتدا با مستندات رسمی مثل Vue، React یا Angular شروع کنید.

۵. واکنش‌گرا در اولویت قرار دارد: بیشتر وبسایت‌ها با استفاده از دستگاه‌های موبایل مشاهده می‌شوند. شما به عنوان یک توسعه دهنده فرانت اند باید رویکردی را در پیش بگیرید که در آن واکنش‌گرا بودن حرف اول را بزند. با انجام این کار دیگر وبسایت در دستگاه‌های مختلف ظاهری بد نخواهد داشت.

نکاتی اختصاصا برای توسعه‌دهندگان بک اند

۱. یک زبان بک اند را با در نظر گرفتن ساختار داده‌ها بیاموزید: شما در بک اند با داده‌های زیادی روبرو خواهید شد و با زبان‌هایی مانند PHP، Pyhton یا Go کار می‌کنید.

۲. درباره‌ی دیتابیس‌ها اطلاعات کسب کنید: شما باید حداقل دانش لازم را در نحوه‌ی کار با دیتابیس‌ها، نحوه کار بر روی آن‌ها و غیره بدانید.

۳. فریم‌ورک مورد نظر را انتخاب کنید: برای انجام این کار می‌توانید به Laravel، Express یا Ruby on Rails نگاهی بیاندازید.

۴. دانش مربوط به مشتری: از آن برای ادغام منطق بک اند شما در کد فرانت اند استفاده خواهد شد. شما می‌دانید که چگونه داده‌ها در رابط کاربری جمع می‌شوند.

۵. اینکه چه چیزی در "میان" قرار می‌گیرد را یاد بگیرید: این مسئله شامل موضوعاتی مثل میان افزار، APIها، امنیت و حفاظت از داده‌ها، میزبانی در فضای ابری، کار بر روی محیط CD/CI و غیره است.

آیا حالا برای پیمودن مسیر توسعه‌ی وب آماده هستید؟ اکیدا توصیه می‌کنم که اگر می‌خواهید به یک توسعه دهنده‌ی موفق تبدیل شوید، نکات ذکر شده در بالا را مد نظر قرار داده و به یادگیری و کدنویسی خود ادامه دهید.

باید به چه پیشرفت‌های شغلی امیدوار باشید؟

بعد از سال‌ها تمرین و کسب تجربه، می‌توانید مدیر پروژه یا حتی رئیس بخش IT شوید. اگر به صورت فریلنس مشتریان زیادی را جذب کنید، می‌توانید کسب و کار خودتان را با استخدام کردن چند همکار دیگر گسترش دهید.

طبق تجربه‌هایی که طی این سال‌ها کسب کرده‌ام، می‌گویم که برای شروع به کار کردن در توسعه‌ی وب حتماً به مدارک دانشگاهی احتیاج ندارید. با این حال اگر می‌خواهید در این حرفه به موفقیت برسید، باید تلاش کنید. شما در این مسیر به عزم، صبر، تلاش و یک درک عالی از منطق احتیاج خواهید داشت. همچنین اگر دوست دارید برنامه نویس شوید، پیشنهاد میکنیم تا مقاله راهنمای آموزش برنامه نویسی را در راکت مطالعه کنید.

نظر شما درباره تبدیل شدن به توسعه دهنده وب چیست؟ آیا با ورود وب 3 میتوانیم شاهد تغییرات بنیادی اساسی در موارد مختلف باشیم؟