هر آنچه که باید در مورد توزیع های لینوکسی بدانید

در مقاله اول که راجع به لینوکس بود اشاره کردم که، گنو/لینوکس یک سیستم عامل متن باز هستش و براساس اون تا حالا توزیع های مختلفی عرضه شده. اما خود توزیع به چه معنایی هستش؟ کدوم توزیع برای ما مناسب تر هستش؟ این سوالات بعلاوه موارد دیگه ای هستن که قصد داریم توی این مطلب راجع بهشون حرف بزنیم.

توزیع چیست؟

خب مطابق تعریف کلی، یک توزیع لینوکسی به سیستم عاملی گفته میشه که ازمجموعه ای از برنامه ها تشکیل شده است. این توزیع ها اغلب اوقات با برنامه ها و ویژگی ها مختلفی همراه هستند، همچنین بسته به خود توزیع، مدیریت بسته هر کدام از این توزیع ها ممکن است با بقیه تفاوت داشته باشد. اصلی ترین وجه مشترک تمام این توزیع ها این است که همه آنها روی هسته اصلی لینوکس ساخته شده اند. پس در واقع هسته آنها مشترک است -البته ممکن است تغییراتی وجود داشته باشه-

به صورت کلی هر کدام از توزیع ها همراه با یک نسخه از کرنل سیستم عامل، مجموعه ای از ابزارات و کتابخانه های گنو، نرم افزارهای اضافی، مستندات، مدیریت پنجره ها و یک محیط دسکتاپ ارائه می شوند.

در مورد محیط های مختلف دسکتاپ در مقالات بعدی صحبت می شود.

برای هر کدام از توزیع های مادر مدیریت بسته مختلفی وجود دارد، برنامه ای با مدیریت بسته منحصر به فرد برای یک توزیع به صورت عادی روی توزیع دیگری نصب نمی شود. برای مثال آندروید که یکی از توزیع های محبوب لینوکس برای موبایل محسوب میشه از مدیریت بسته apk استفاده می کنه، در شرایط عمومی و عادی شما نمی تونید که برنامه های آندرویدی رو روی توزیعی مانند اوبونتو نصب کنید چون مدیریت بسته های مختلفی دارن. 

در حال حاضر بیشتر از ۶۰۰ توزیع مختلف برای لینوکس عرضه شده که تقریبا ۵۰۰ مورد از این توزیع ها در دست توسعه و پیشرفت هستند.

چه توزیعی رو انتخاب کنیم؟

اوایل که با سیستم عامل گنو/لینوکس آشنا شدم همیشه این سوال تو ذهنم بود که چه توزیعی رو انتخاب کنم، واقعا وسواس داشتم طوری که روزی سه تا توزیع مختلف رو عوض می کردم. (بدبخت لپ تاپم) … بعد از مدتی متوجه شدم که برای رفع این مسئله باید یک راه رو پیش ببرم. اون راه این بود که اولا در مورد توزیع های مختلف لینوکس به اندازه کافی اطلاعات جمع کنم و بعد از اون نسبت به انتظارات خودم از یک توزیع یکی از موارد موجود رو انتخاب کنم. این حالت بسیار مناسب و کارآمد بود. طوری که الان تقریبا ۶ ماهه با یه توزیع دارم کار می کنم.

آشنایی با توزیع های محبوب

دبیان

دبیان یکی از قدیمیترین توزیع های لینوکس هستش. در واقع میشه گفت مادر توزیع های دیگه ای هم به شمار می آد. برای مثال توزیعی مثل اوبونتو و مینت براساس این توزیع ساخته شدند. جامعه توزیع کننده دبیان، بیشتر از هزاران ابزار و درایور رایگان و متن باز رو منتشر کردن که کاربران این توزیع می تونن از اون استفاده کنند. برنامه های این توزیع با مقدار زیادی از سخت افزارهای مختلف سازگاری کامل داره.

برای استفاده از دبیان شما نیاز به مهارت خیلی عجیب و غریبی ندارید، اما مراحل نصب اون کمی سخت تر از توزیع هایی مثل اوبونتو و مینت هستش. محیط های دسکتاپی که دبیان با اونها ارائه میشه شامل GNOME , KDE , XFCE , LXDE و … میشه. هدف اصلی جامعه توسعه دهنده این توزیع ارائه سیستم عاملی برای مدیریت سرور ها، سیستم عامل عمومی برای کاربران رومیزی و استفاده به عنوان یک توزیع مادر برای بقیه توزیع ها بوده است. دبیان از مدیریت بسته DEB بهره می برد. برای دانلود این توزیع می تونید از این لینک استفاده کنید.

اوبونتو

اوبونتو توزیعی مدرن برای کاربران رومیزی است. یکی از اهداف اصلی این توزیع آسان کردن کار با لینوکس برای همگان از جمله افرادی که به تازگی از ویندوز و او اس ایکس به لینوکس مهاجرت کرده اند، بوده است. یکی از خوبی های اوبونتو سازگاری بالا با سخت افزار و شناسایی درایورهای یک سیستم است. همچنین این توزیع همراه با برنامه های کاربردی مناسبی است که باعث می شود کاربر تازه وارد خیلی به نصب برنامه های جدید مجبور نشود.

برای نصب اوبونتو نیاز به هیچ تخصص خاصی ندارید کافیه که بتونید یه سیستم رو پارتیشن بندی بکنین. پس اوبونتو یک توزیع مناسب برای افراد تازه وارده. محیط دسکتاپ اصلی این توزیع Unity نام دارد که مخصوص خود اوبونتو هستش. از اوبونتو به عنوان یک توزیع برای مدیریت سرور، کاربران رومیزی و … استفاده میشه. اوبونتو توزیعی براساس توزیع دبیان هستش. اوبونتو از مدیریت بسته apt-get بهره می برد. برای دانلود اوبونتو می تونید از این لینک استفاده کنید.

لینوکس مینت

لینوکس مینت یکی از پرطرفدارترین توزیع های لینوکسی محسوب می شود. این توزیع براساس دبیان و اوبونتو درست شده است. بسیاری از افرادی که می خواهند از سیستم عامل ویندوز به لینوکس مهاجرت کنند از این توزیع استفاده می کنند. یکی از دلایل این امر استفاده از محیط دسکتاپ Cinnamon است که تا حدی شبیه به محیط ویندوز است. برای نصب این توزیع احتیاجی به دانش تخصصی ندارید، محیط های دسکتاپ مختلف این توزیع هم می تونه برای افراد تازه وارد جذاب باشه، از این توزیع معمولا فقط برای کاربران رومیزی استفاده می شود. برای دانلود لینوکس مینت می تونید از این لینک استفاده کنید.

منجارو

خب این توزیع کمی با توزیع های قبلی متفاوت هستش. اول از همه اینکه براساس توزیعی به اسم Arch ساخته شده و دوم اینکه مدیریت بسته‌ی این توزیع فرق می کنه. اسم این مدیریت بسته pacman است. استفاده کردن از توزیع آرچ کمی سخت و راه اندازی اون احتیاج به تخصص داره ولی منجارو در واقع دقیقا شبیه به یک پل این بین عمل میکنه، چون همه چیز رو برامون ساده می کنه. استفاده از این توزیع و کلیه توزیع هایی که از این مدیریت بسته بهره می برند برای کاربرهایی که سطح دانششون از لینوکس خیلی کمه، توصیه نمیشه. این توزیع همراه با محیط های دسکتاپی مانند Cinnamon, XFCE, Enlighterment, GNOME عرضه می شود. از این توزیع معمولا تنها برای کاربران رومیزی استفاده می کنند. برای دانلود منجارو می تونید از این لینک استفاده کنید.

اوپن سوزه

اوپن سوزه یکی از بهترین جایگزین ها برای دبیان هستش. این توزیع یک توزیع آلمانیه و بر اساس هدف استفاده از اون میشه گفت که، هم برای کاربران خانگی و مقدماتی استفاده میشه و هم برای افرادی که مطالعاتی زیادی روی لینوکس و مخصوصا مدیریت سرور داشتن. پس استفاده از اوپن سوزه می تونه برای همگان مناسب باشه. این توزیع از مدیریت بسته RPM استفاده می کنه و همچنین با محیط های دسکتاپ مختلفی مثل GNOME, KDE و… عرضه می شه. برای نصب این توزیع ممکنه که کمی به خوندن مستندات خود توزیع نیاز پیدا کنید ولی در نهایت یک سیستم عامل پایدار و خوب خواهید داشت. برای دانلود اوپن سوزه می تونید از این لینک استفاده کنید.

فدورا

فدورا یکی از بهترین توزیع های لینوکس محسوب میشه که براساس توزیع رد هت ساخته شده. در واقع یک نسخه رایگان از اون هستش. که هم برای سرور ارائه شده و هم برای دسکتاپ های رومیزی. فدورا یکی از توزیع هایی هستش که همیشه با نرم افزارها و درایورهای تازه ای همراه بوده نصب اون هم خیلی مشکل و پیچیده نیست. با این وجود بیشتر افراد می گویند که این توزیع برای افراد مبتدی مناسب نیست. این توزیع همراه با محیط های دسکتاپ GNOME , KDE و … توزیع می شود. برای دانلود فدورا می تونید از این لینک استفاده کنید.

زورین او اس

یکی از باحال ترین و گرافیکی ترین توزیع های موجود در دنیای لینوکس توزیع زورین او اس هستش. این توزیع بر پایه اوبونتو ساخته شده و شکل و شمایلی تا حدی شبیه به ویندوز و او اس ایکس دارد. -با استفاده از تم های مختلف می تونید که شکل و شمایل رو تغییر بدید- این توزیع شامل برنامه های کاربردی برای دسکتاپ، آفیس، برنامه های گرافیکی و… است. استفاده از این توزیع برای افراد مبتدی توصیه می شود. این توزیع همراه با محیط های دسکتاپ GNOME و LXDE ارائه می شود. مطمئن باشید که کار با اون ساده و لذت بخش خواهد بود. برای دانلود زورین او اس می تونید از این لینک استفاده کنید.

تعداد توزیع های لینوکس بسیار زیاد هستش و بحث کردن در مورد همشون خیلی کار دشوار و طاقت فرسایی هستش. سعی می کنیم در مقالات بعدی به صورت تخصصی راجع به چندین توزیع محبوب لینوکس حرف بزنیم و آموزش نصب اونها رو هم توضیح بدیم.

در پایان

انتخاب یک توزیع لینوکسی به عامل های مختلفی از جمله میزان سواد شما، هدف شما و موارد دیگری نیازمند است. پس با دقت توزیع مورد نظر خودتون رو انتخاب کنید.

منبع