زبان برنامه‌نویسی چیست؟

هزاران سال است که زبان اولین ابزار ما برای ارتباط و کنش انسانی است. در یک جامعه، زبان، کلماتی را که مردم برای برقراری ارتباط به آن نیاز دارند، فراهم می‌کند، کلمات به‌خودی‌خود خلاصه هستند اما معنی را منتقل می‌کنند، به اشیا و یا رفتارها اشاره می‌کنند و سایر موارد... .

در ارتباط با کامپیوتر هم تفاوت زیادی وجود ندارد. تعداد زیادی قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزار وجود دارند که باید باهم ارتباط برقرار کنند. نرم‌افزار شما با ماوس، صفحه‌کلید و یا حتی میکروفون کار می‌کند، می‌تواند فایل‌های شما را از دیسک ذخیره‌سازی بخواند و... . اما درنهایت، این ماشین تنها بیت‌های صفر و یک را متوجه می‌شود که ترکیب معنی‌داری را می‌سازند.

برنامه‌نویسی اولین کامپیوترها به‌صورت اعمال تغییرات دستی صفر و یک‌ها با جریان و سیم‌کشی متناوب طراحی شده بود. البته ایجاد تعداد زیادی برنامه‌ مورد استفاده برای برنامه‌های کاربردی خاص آسان نبود و حجم زیادشان منجر به محدودیت آن‌ها می‌شد. ازاین‌رو به ‌وجود آمدن زبان‌های برنامه‌نویسی یک گام تحول‌آفرین بود که این فرآیند را به سطح دیگری منتقل کرد. برخلاف زبان‌های معمول، لغات کلیدی در زبان‌های برنامه‌نویسی محدود هستند و با ترکیب این لغات کلیدی، توسعه‌دهندگان می‌توانند برنامه‌های مختلفی را بسازند. قسمت‌های خاصی از نرم‌افزارها، کدی را که شما می‌نویسید به زبان قابل‌فهم برای ماشین تبدیل می‌کنند. 

به‌صورت خلاصه زبان برنامه‌نویسی مجموعه‌ای از دستورالعمل‌هایی است که از طریق آن‌ها انسان با کامپیوتر ارتباط برقرار می‌کند.

زبان برنامه‌نویسی چیست؟ کد چیست؟

کد تاحد زیادی شبیه نوشتن یک پاراگراف دستورالعمل یا ایجاد یک لیست از وظایف برای کامپیوتر است. برخلاف ما انسان‌ها، لیست تعیین وظایف و دستورالعمل‌های مختص کامپیوتر باید کاملاً با جزئیات و با منطق نوشته شوند. 

با کد و برنامه‌نویسی، شما می‌توانید از کامپیوتر بخواهید که اشکال پیچیده رسم کند، گرافیک‌های قوی بسازد و برنامه‌هایی ایجاد کنید که مکانیسم بازی را درک و به شما کمک کند که بازی بسازید که حس واقعی از شدت و برخورد آن داشته باشید، با چنین برنامه‌هایی شما می‌توانید قوی‌ترین و کامل‌ترین بازی‌ها را در تمام زمینه‌ها بسازید. 

با کد و برنامه‌نویسی، شما می‌توانید محتوایی را بسازید و به سرتاسر جهان با استفاده از وبلاگ و یا وب‌سایت شخصی‌تان ارسال کنید و وبلاگتان را طوری طراحی کنید که سبک شما را نمایش دهد. شما می‌توانید روش‌های تجارتی فناورانه بسازید و به سطح گسترده‌تری از مشتریان دسترسی پیدا کنید که منجر به‌مواجهه با نیازهای گسترده‌تری هم می‌شود. 

علاوه بر این، با کد و برنامه‌نویسی، شما می‌توانید برنامه‌های کاربردی خانه هوشمند مثل دستیار‌های صوتی، چراغ خودکار و یا حتی روباتی که بتواند به انجام وظایف خانه کمک کند و دستیار مجازی شما باشد و شما را درک کند. برخلاف آنچه بیشتر مردم فکر می‌کنند، مقدار زیادی هنر در علم و مهندسی کامپیوتر وجود دارد. اگر علاقه‌مند هستید می‌توانید پست ما با عنوان «برنامه‌نویسی چیست» را برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.

در اینجا کدی را مشاهده می‌کنید که عبارت (Hello,World!) را با زبان برنامه‌نویسی C چاپ می‌کند.

اکنون نگاهی بیندازیم به موارد استفاده زبان‌های برنامه‌نویسی.

کاربردهای زبان‌های برنامه‌نویسی

توسعه وب

اگر شما به ساخت وب‌سایت علاقه دارید، دو بخش‌ وابسته به هم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید.

اولین بخش، توسعه front-end می‌باشد که توسعه مربوط به ایجاد برنامه کاربردی است که روی مرورگر شما اجرا می‌شود و سبک، رنگ و فعل‌وانفعالات را تنظیم می‌کند و کاملاً مربوط به بخش‌هایی از وب‌سایت است که در معرض دید کاربر قرار دارد. شما این پست را در صفحه‌نمایشی می‌خوانید که از طریق کد front-end به نمایش گذاشته شده است. پایه و اساس Front-end با HTML و CSS با استفاده از جاوااسکریپت شروع می‌شود. جاوااسکریپت یکی از زبان‌های غالب در چندسال اخیر برای کارهای front-end است.

بخش دیگر ساخت وب‌‌سایت، توسعه back-end است که به server مربوط می‌شود، کامپیوتری که نرم‌افزار وب‌سایت را اجرا می‌کند و آن را به دنیا ارائه می‌دهد. تاحد زیادی مربوط به routing است که باعث دسترسی کاربر به یک URL مشخص می‌شود، همچنین با پایگاه داده‌ای که اطلاعات وب‌سایت را ذخیره می‌کند و این داده را به کاربر ارسال می‌کند، ارتباط دارد. 

توسعه back-end محل وقوع اتفاقات منطقی است و گزینه‌های زیادی برای انتخاب زبان برنامه‌نویسی آن وجود دارد، شما می‌توانید فقط از جاوااسکریپت مثل توسعه front-end استفاده کنید و یا از #PHP ،Ruby ،C و Python استفاده کنید.

توسعه بازی

توسعه بازی یکی از جالب‌ترین روش‌های موجود است که بیشتر توسعه‌دهندگان از آن لذت می‌برند و توسعه‌دهندگانی هستند که فقط برای سرگرمی این کار را انجام می‌دهند. ایجاد بازی‌ها نیازمند چیزی است که به آن موتور بازی می‌گویند و نرم‌افزاری است که به‌عنوان پایه برای ساخت بازی‌ها استفاده می‌شود و آنچه بازی دارد و کاری را که انجام می‌دهد، بیان می‌کند. 

جهت آشنایی با بازی‌های Epic و Fortnight: بازی‌های Epic درواقع موتور بازی هستند و Fortnight بر اساس آن ساخته‌شده است. زبان‌های کاربردی در توسعه بازی اغلب #C و ++C هستند و نیاز به عملکرد بهینه حافظه و عملکرد سریع برای ایجاد گرافیک قوی دارد. این محدود به ++C و #C نمی‌شود، بسته به نوع موتوری که شما استفاده می‌کنید و پلتفرم هدف شما، Lua و جاوا دیگر گزینه‌های مشهور این صنعت نیز هستند.

توسعه موبایل

ایجاد برنامه‌های کاربردی موبایل کمی به مهارت نیاز دارد چون بیش از یک سیستم عامل برای موبایل‌ها وجود دارد و سیستم‌ عامل‌های مختلف به زبان‌های مختلفی هم برای این برنامه‌های کاربردی نیاز دارند. یک سیستم عامل، بخشی از نرم‌افزار دستگاه شما است که مسئول ارتباط با سخت‌افزار دستگاه است، این لایه‌ای است که بین برنامه کاربردی که شما ساخته‌اید و سخت‌افزار قرار دارد که می‌تواند میکروفون یا یک صفحه لمسی و یا GPS باشد. 

دو تا از رایج‌ترین سیستم‌ عامل‌ها، اندروید و IOS هستند. اندروید بیشتر در سامسونگ استفاده می‌شود درحالی‌که IOS در Apple استفاده می‌شود. برای ساخت برنامه‌های اندرویدی، شما به زبان‌های برنامه‌نویسی Java یا Kotlin هم نیاز دارید و برای ساختن برنامه‌های IOS به Objective-C یا Swift نیاز دارید. اخیراً ایجاد برنامه‌های کاربردی موبایل برای اندروید و IOS با استفاده از جاوااسکریپت یا Dart ممکن شده است.

چگونه کار با زبان‌های برنامه‌نویسی را یاد بگیریم؟

یادگرفتن زبان‌های برنامه‎‌نویسی در درجه اول نیاز به تخصیص زمان و تمرین دارد، شما نمی‌توانید بدون نوشتن کد، برنامه‌نویس شوید. گفته می‌شود که می‌توانید با حضور در یک دوره معارفه، شروع به درک علم کامپیوتر کنید و پیشنهاد من Harvard's cs50 است که برای عموم در سایت youtube موجود و در دسترس است. 

پس از آشنایی با برنامه‌نویسی و مفاهیم پایه، شما می‌توانید زمینه و زبانی را که دوست دارید انتخاب کنید و منابع آن‌ها را جستجو کنید. می‌توانید از صدها منبع مفید و ویدیو‌های موجود در roocket که به تعداد زیادی زبان و فناوری می‌پردازد، استفاده کنید. شما نقشه مسیر برنامه‌نویسی را هم برای مسیرهای مختلف و مقالات وبلاگی که بخش‌های مختلف توسعه نرم‌افزار را کشف و بیان می‌کند، پیدا می‌کنید.

محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی کدامند؟

طبق آمار سال 2018 توسعه‌دهندگان Stack Overflow که 100000 توسعه‌دهنده را در ارتباط با شغلشان موردبررسی قرار داده است، محبوب‌ترین رشته صنعتی، توسعه وب بوده است که 57 درصد، توسعه‌دهندگان back-end و 37 درصد توسعه‌دهندگان front-end بوده‌اند. 

جاوااسکریپت اولین جایگاه را به‌عنوان محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی دارد و بعدازآن Python است.

هر سؤالی که درمورد زبان برنامه‌نویسی دارید، در قسمت نظرات بیان کنید.

منبع